Bursa’nın kalbi yeniden planlanıyor: Çalıştayda öncelik koruma ve işlevlendirme
Bursa merkezinde yüzyıllardır ticaret, kültür ve yaşamın kesiştiği Tarihi Çarşı ve Hanlar Bölgesi, Bursa Büyükşehir Belediyesi'nin yürüttüğü çalışmalarla geleceğe taşınmaya çalışılıyor. UNESCO Dünya Mirası Listesinde yer alan ve 14. yüzyılda oluşmaya başlayan, 16. yüzyılda han, bedesten ve çarşılarla biçimlenen yaklaşık 700 yıllık bölge, Kent Tarihi ve Tanıtımı Dairesi Başkanlığı tarafından düzenlenen 'Tarihi Çarşı ve Hanlar Bölgesi Çalıştayı'nda kapsamlı biçimde değerlendirildi.
Çalıştayın amacı ve belediye perspektifi
Tayyare Kültür Merkezi'ndeki programda konuşan Büyükşehir Belediyesi Başkanvekili Mehmet Aydın Saldız, çalıştayın amacını bölgenin geçmişi, bugünü ve geleceğini tartışmak olarak özetledi. Saldız, alanın yalnızca ekonomik bir değerden ibaret olmadığını, Bursa'nın ruhu ve toplumsal hafızasının merkezi olduğunu vurgulayarak, alanın korunmasının ortak görev olduğunu belirtti. Saldız ayrıca bölgenin estetik, güvenli, düzenli ve ulaşılabilir hâle getirilmesinin kent vizyonu doğrultusunda öncelik taşıdığını ifade etti.
Saha çalışmaları, risk değerlendirmesi ve esnafla iletişim
Başkanvekili Saldız, çalışmalarda masa başı tartışmaların ötesine geçilerek sahada, esnafla yüz yüze görüşmeler yapıldığını aktardı. Deprem ve yangın başta olmak üzere afet risklerine karşı uzman ekiplerle değerlendirmeler yapıldığını, hanların dayanıklılığını artırmak ve acil müdahale altyapısını güçlendirmek için adımlar atıldığını söyledi. Saldız, bölgenin mevcut durumunun Bursa'ya yakışmadığını; ziyaretçilerin burada geçirdikleri sürenin kısa kaldığını ve bölgenin turizmden hak ettiği payı alamadığını da belirtti.
İşlevlendirme, ekonomik katkı ve katılımcı yönetim
Saldız, alanı yeniden işlevlendirmek ve yaşayan bir tarih mekânı olarak güçlendirmek için projeler geliştirildğini, bu projelerin esnafın gelirini artırmayı ve kentin ekonomisini büyütmeyi hedeflediğini söyledi. Çalıştayın bir yol haritası işlevi göreceğini, alınacak her görüş ve önerinin bölgenin geleceğini şekillendireceğini vurguladı. Ortak akılla yürütülen çalışmaların başarı getireceği ifade edildi.
Mülkiyet ve ortak yönetim tartışması
Kent Tarihi ve Tanıtımı Dairesi Başkanı Günay Özkılınç, bölgede çok sayıda özel mülk bulunduğunu ve bu durumun restorasyon ve uygulama süreçlerinde engel oluşturduğunu aktardı. Onaylı restorasyon projelerine rağmen mülk sahiplerinin bazı uygulamaları kabul etmemesi nedeniyle çalışmaların ilerlemediği vurgulandı. Özkılınç, çalıştayda ortak yönetim modelinin sorgulanacağını söyledi.
Uzman değerlendirmeleri ve panel sonuçları
Çalıştayda uzmanlar alanın farklı boyutlarını ele aldı. İstanbul Kültür Üniversitesi Mimarlık Fakültesi öğretim üyesi ve UNESCO Bursa Alan Başkanı Prof. Dr. Neslihan Dostoğlu, tüm han ve çarşıları yerinde inceleyerek tespitlerde bulunduklarını belirtti ve çalıştay sonuçlarının uygulanmasını umduğunu söyledi. Bursa Kent Konseyi Başkanı Prof. Dr. Ertuğrul Aksoy, sahadaki yoğun çalışmalar ve yerelde sahiplenme ile sonuç alınacağına inandığını ifade etti.
Programın moderatörlüğünü Prof. Dr. Neslihan Dostoğlu ve Unicon Danışmanlık Grubu Genel Müdürü Adnan Almeman yaptı. Çalıştayda ayrıca; BUÜ Mimarlık Fakültesi Dekanı Prof. Dr. Tülin Vural Arslan, BUÜ Mimarlık Fakültesi öğretim üyesi Prof. Dr. Sibel Polat, Kocaeli Üniversitesi Öğretim Üyesi Prof. Dr. Şerif Barış ile ODTÜ Öğretim Üyesi Prof. Dr. Güliz Bilgin Altınöz söz aldı. Konuşmacılar, dijital kültür mirası atlasından kentsel tasarım rehberine, deprem riski ve afetlere hazırlık konularına kadar çeşitli başlıklarda katkı sundu. Çalıştay, uzmanların katılımıyla düzenlenen masa toplantılarıyla tamamlandı.
Sonuç olarak, 'Tarihi Çarşı ve Hanlar Bölgesi Çalıştayı' bölgenin korunması, sürdürülebilir işlevlendirilmesi ve afetlere dayanıklılığı konularında somut öneriler üretmeyi hedefleyen bir başlangıç olarak değerlendiriliyor. Çalıştaydan çıkacak önerilerin uygulamaya geçirilmesi ve yerel paydaşların sürece katılımı, bölgenin yeniden canlanması açısından belirleyici olacak.
BURSA’NIN KALBİ NİTELİĞİNDEKİ MERKEZİNDE YÜZYILLARDIR YAŞAMIN, EMEĞİN, TİCARETİN VE KÜLTÜRÜN KESİŞİM NOKTASI OLAN TARİHİ ÇARŞI VE HANLAR BÖLGESİ, BURSA BÜYÜKŞEHİR BELEDİYESİ’NİN YÜRÜTTÜĞÜ ÇALIŞMALARLA GELECEĞE DAHA GÜÇLÜ BİR ŞEKİLDE TAŞINIYOR.
