Bursa'da içme suyu kaynaklarında ciddi azalma
Bursa'nın ana içme suyu kaynaklarından olan barajlarda ve Uludağ pınarlarında ölçülen düşüş, kentin su yönetiminde yeni riskler oluşturuyor. SEMİH ŞAHİN'in aktardığı rapora göre, baraj dolulukları ve dağ kaynaklarındaki azalma saha incelemeleriyle belgelendi.
Baraj verileri ve kenti etkileyen durum
Kentin içme suyunun önemli kısmını karşılayan 60 milyon metreküp kapasiteli Nilüfer ve 125 milyon metreküp kapasiteli Doğancı barajlarının ortalama doluluğu yüzde 0,67 olarak ölçüldü. Ekim itibarıyla uygulanan 12'şer saatlik planlı su kesintileri ile birlikte, barajlardaki doluluk oranı kent içme suyu arzını baskı altında bırakıyor.
Geçen yıl ekim ayında baraj doluluk oranları yüzde 24 seviyesindeyken, bugün yüzde 1'in altına düştü. Bu farkın kapatılması amacıyla BUSKİ tarafından yer altı sularına yönelik takviye sondajları devreye alındı.
TMMOB Jeoloji Mühendisleri Odası saha incelemesi
Türk Mühendis ve Mimar Odaları Birliği (TMMOB) Jeoloji Mühendisleri Odası Güney Marmara Şubesi tarafından düzenlenen teknik gezide, uzmanlardan oluşan 45 kişilik ekip Uludağ'da incelemelerde bulundu. Ekip, yürüyüş ve arazi çalışmaları sırasında toplam 17 kilometrelik inceleme gerçekleştirdi.
Saha raporuna göre, daha önce kaynakların bulunduğu bölgelerde yapılan çalışmada her 10 pınardan 8'inin kuruduğu, geriye kalan pınarlarda ise su miktarının belirgin şekilde azaldığı tespit edildi. Aras Şelalesi gibi güney yamaçlardaki kaynakların yeni görüntüleri de su seviyelerindeki düşüşü doğruladı.
Uzman değerlendirmesi ve öneriler
TMMOB Jeoloji Mühendisleri Odası Güney Marmara Şube Başkanı Mehmet Yıldız, iklim krizinin Bursa'da etkilerini gösterdiğini, küresel ısınma, azalan yağışlar ve artan buharlaşma nedeniyle olağanüstü kuraklık yaşandığını belirtti. Yıldız, pınar sularının kent içme suyunun yaklaşık yüzde 15'ini karşıladığını ve bu oranın son yıllarda düştüğünü vurguladı.
Yıldız, yer altı suyu kullanımı konusunda BUSKİ'nin 170'e yakın sondajı bulunduğunu, ancak yer altı sularının stratejik kaynaklar olduğunu ve öncelikle olağanüstü durumlar için saklanması gerektiğini ifade etti. Saha incelemesinde mevcut sularda yüzde 80 oranında düşüş gözlemlediklerini aktardı.
İklim krizi ve susuzlukla mücadelede uygulanabilecek yöntemler arasında Yıldız, su yüzeylerindeki buharlaşmayı azaltacak gölge topları kullanımını önerdi. Bu yöntemin, Doğancı Barajı'nda denenebileceğini, buharlaşmayı yüzde 80'e kadar minimize edebildiğini ve benzer uygulamaların geçtiğimiz yıl ABD'nin Los Angeles kentinde test edildiğini belirtti. Ayrıca yağmur suyu hasadı ve konut ile kamu binalarında yağmur suyunun değerlendirilmesinin kritik olduğunu ekledi.
Raporda öne çıkan veriler ve uzman görüşleri, Bursa'nın su arz güvenliğini korumak için hem kısa vadeli tedbirler hem de uzun vadeli su yönetimi stratejileri geliştirmesinin gerekliliğini işaret ediyor.
Ana su kaynağı barajlardaki doluluk oranı yüzde 1'in altına düşen, planlı su kesintilerinin uygulandığı Bursa'nın Uludağ'daki kaynakları da azaldı. Uludağ'ın güney yamaçlarındaki Aras Şelalesi'nde de suyun büyük oranda azaldığı görüldü.