Bosna Hersek Merkez Seçim Komisyonu'ndan Görevden Alma Kararı
Bosna Hersek Merkez Seçim Komisyonu (CIK), ülkedeki iki entiteden biri olan Sırp Cumhuriyeti'nin (RS) Başkanı Milorad Dodik'i oy birliğiyle görevden aldı. CIK üyeleri, Dodik'e yönelik "Yüksek Temsilcilik Ofisi (OHR) kararlarına saygı duymamak" suçundan verilen 1 yıl hapis ve 6 yıl siyasi yasak kararının Temyiz Mahkemesi tarafından onanmasının ardından Saraybosna'da toplandı.
Dodik'in Tepkisi ve İtiraz Süreci
CIK oturumunun ardından yapılan açıklamada, hapis cezası ve siyasi yasak kararı verilen Dodik'in oy birliğiyle görevden alındığı bildirildi. Dodik, X sosyal medya hesabı üzerinden yaptığı paylaşımda, "Bu Saraybosna'nın bana yaptığı son şey olacak." ifadelerini kullandı. Avukatları, CIK'in kararına temyiz etme hakları olduğunu belirterek, Bosna Hersek Anayasa Mahkemesine başvuracaklarını açıkladı.
Bu arada, itiraz sürecinin ardından RS'de 90 gün içinde erken seçimlerin yapılması gerekeceği biliniyor.
Referandum Talebi ve Açıklamaları
CIK'in kararının ardından Banja Luka kentinde düzenlediği basın toplantısında Dodik, kararı kabul etmediğini ve RS'deki görevini sürdüreceğini ifade etti. Dodik, "Beni bu göreve halk getirdi ve bu nedenle kendi kaderim için referanduma gideceğim. Diz çökmeyeceğim, mücadele edeceğim. RS için iyi zamanlar geliyor. Müslümanlarla işbirliği yapmanın olası olmadığını göstereceğim. Onlar Sırpların düşmanı." şeklinde konuştu.
CIK'in kendisini görevden alma yetkisinin bulunmadığını öne süren Dodik, entite kanunlarında böyle bir durumun öngörülmediğini iddia etti. Ulusal medya, Dodik'in referandum talebinin cuma günü RS Ulusal Meclisinde (NSRS) oylanacağını bildirdi.
Dodik'in Ayrılıkçı Tavrı ve Süreç
Ayrılıkçı söylemleriyle bilinen Dodik, Bosna Hersek'te 1992-1995 yıllarında yaşanan savaşın ardından imzalanan Dayton Barış Antlaşması ile oluşturulan OHR ve Yüksek Temsilci Christian Schmidt'i tanımadığını daha önce açıklamıştı. Bu kapsamda, Dodik liderliğindeki NSRS, Haziran 2023'te Yüksek Temsilci Schmidt'in kararlarının resmi gazetede yayımlanmaması yönünde karar almıştı.
Yasa çıkartma yetkisine sahip olan Schmidt, Dodik'in bu adımlarını kabul etmemiş ve NSRS'de alınan kararları iptal etmiştir. Dodik'in "RS, Bosna Hersek'ten ayrılır" söylemleri nedeniyle hakkında yapılan itirazlarla birlikte hapis cezası talep edilmişti. Aralık 2023'te başlayan dava süreci sonunda Bosna Hersek Mahkemesi, 26 Şubat'ta Dodik'e 1 yıl hapis ve 6 yıl siyasi yasak cezası vermiştir. Temyiz aşamasında ise Bosna Hersek Temyiz Mahkemesi, 1 Ağustos'ta verilen cezayı onamıştır.
