Bolu'da 'deli dana' teşhisi ve hastanın durumu
Geçtiğimiz ay Bolu'da 'deli dana' hastalığı teşhisi konulan Z.A., boğaz ağrısı, mide bulantısı ve baş dönmesi yakınmalarıyla İzzet Baysal Eğitim ve Araştırma Hastanesi'ne başvurdu. Hastadan alınan örnekler, İstanbul Üniversitesi Cerrahpaşa Tıp Fakültesi Beyin ve Nörodejeneratif Hastalıklar Araştırma Laboratuvarı'na gönderildi ve yapılan incelemede Z.A.'nın beyin dokusunda 'deli dana' hastalığı tespit edildi.
Z.A.'nın tedavisi İzzet Baysal Devlet Hastanesi Palyatif ünitesinde izole alanda devam ediyor.
Uzman değerlendirmesi: Prionların rolü ve hayvanlardaki belirtiler
20 yıllık veteriner hekim Ayhan Güneş, hastalığın etiyolojisini ve hayvanlardaki seyri hakkında değerlendirmelerde bulundu. Güneş, hastalığın virüs veya bakterilerle değil, prion adı verilen protein moleküllerinin belirli doku ve özellikle beyin ile santral sinir sistemi üzerinde birikmesiyle ortaya çıktığını belirtti. Hayvanlarda görülen tipik belirtiler arasında kaslarda istemsiz hareketler, gerginlik, stresle artan belirtiler ve aniden düşme yer alıyor.
Bulaşma yolları ve halk sağlığı uyarıları
Güneş, hastalığın insanlara bulaşma yollarını şu şekilde özetledi: enfekte hayvan etlerinin tüketilmesi, kontamine yemlerle temas ve özellikle hayvan sakatatlarının doğrudan tüketimi. Bu kapsamda hastalığı olan hayvanın sakatatının tüketilmemesi gerektiğini vurguladı. Ayrıca yüksek ateşte pişirmenin bulaşma riskini azaltabileceği, ancak bunun tamamen ortadan kaldırmayabileceği belirtildi.
Vatandaşlara yönelik uyarılarında Güneş, kaçak kesim yapılan yerlerden et alınmaması, tercihen mezbahanelerde kesilmiş hayvan etlerinin tüketilmesi ve bilinmiyorsa etlerin iyi pişirilmesi gerektiğini söyledi. Bununla birlikte Bolu'daki veya Türkiye'deki tüm hayvanlarda hastalık olduğuna dair genelleme yapılmaması gerektiğini belirtti.
Tedavi ve prognoz
Güneş, hem hayvanlarda hem insanlarda bu hastalığın tedavisinin mümkün olmadığını aktardı. Semptomlar ortaya çıkmadan hastalığın tespit edilemediğini, semptomların başladığı durumda ise genellikle 'iş işten geçmiş' olduğunu söyledi. Güneş'in ifadesiyle, insanda 6-12 ay içerisinde ölüm görülebilir.
Not: Haberde yer alan özel isimler, kurum adları ve tarihsel ifadeler orijinal kayıttaki şekliyle korunmuştur.
VETERİNER HEKİM AYHAN GÜNEŞ
