Binyamin Netanyahu'nun Koalisyonunda Üçüncü İstifa
İsrail'de Başbakan Binyamin Netanyahu'nun liderliğindeki koalisyon hükümeti, Şas Partisi’nin hükümetten istifa etmesiyle azınlık hükümeti durumuna düştü. 120 sandalyeli Knesset’te 50 milletvekiliyle temsil edilen Netanyahu hükümeti, Haredi partileri arasında yaşanan anlaşmazlık sonucu bu duruma geldi.
Haredi Partisinin İstifa Sebebi
Şas Partisi, Haredi cemaatin askerlikten muafiyetini sağlayacak yasada yaşanan görüş ayrılıkları nedeniyle hükümetten çekilip istifa etme kararı aldı. Partinin dini otoritesi olan Hahamlar Konseyi, bu kararı alarak hükümeti zor durumda bıraktı.
Hükümetin Durumu ve Meclisin Tatili
Bu istifa ile Netanyahu hükümeti, diğer Haredi koalisyon ortağını kaybetmiş durumdadır. Bunun ardından, hükümetin yapısı Knesset’te 50 milletvekilinin desteğiyle azınlık konuma düştü. Ancak, Şas Partisi’nin istifasına rağmen muhalefetin hükümeti devirme girişimlerinde bulunmayacağı bildirildi. Netanyahu, Knesset'in 27 Temmuz'da tatile girmesiyle bir süre rahat nefes alacak.
Seçim Çağrıları ve Haredilerin Askerlik Muafiyeti
Gelecek Var Partisi Lideri Yair Lapid, istifanın ardından yaptığı açıklamada, Netanyahu hükümetinin asker gönderme yetkisinin olmadığını belirterek, bu durumu eleştirdi. Ayrıca, Haredi cemaatin askerlik muafiyeti konusu, İsrail'deki zorunlu askerlik yükümlülüğüyle çelişiyor ve uzun zamandır tartışılan bir mesele.
İsrail Yüksek Mahkemesi, 25 Haziran 2024 tarihinde Haredi erkeklerin askerlikten muaf tutulmasının hukuken geçerli olmadığını belirtmişti. Bu karar sonrasında, hükümetin yaklaşık 80 bin Haredi erkeğin askere alınması için harekete geçtiği ve 2025-2026 döneminde celp süreçlerinin başlatılacağı ifade edildi.
Koalisyon Krizi ve İlerleyen Süreç
Haredilerin askerlikten muaf tutulması konusunda bir yasanın çıkmaması, Netanyahu’nun Haredi koalisyon ortaklarıyla olan ilişkilerini gerdi ve Mecliste bir siyasi krize yol açtı. Daha önce de, Degel HaTorah ve Agudat Israel partilerinin oluşturduğu Birleşik Tevrat Yahudiliği ittifakı, yasal düzenlemeleri yetersiz bulduğunu belirterek hükümetten ayrıldıklarını duyurmuştu. Böylece Netanyahu hükümeti, yalnızca 61 vekil desteğiyle kalan bir durumla baş başa kalmış oldu.
