Hazine ve Maliye Bakanı Mehmet Şimşek, kamu maliyesinde milyarlarca liralık kayba neden olan sahte belge ticareti ve kullanımına karşı yeni bir adım atıldığını duyurdu. 1 Ekim 2025'ten itibaren devreye girecek yeni düzenlemelerle, sahte belge kullanan mükelleflere yönelik denetimler sıkılaştırılırken, cezalar ise adeta caydırıcılıkta yeni bir seviyeye taşınacağının altı çizildi.
Ceza 3 Katına Çıkıyor
Ekonomide kayıt dışılıkla mücadelenin en önemli ayaklarından birini oluşturan sahte belge denetimlerinde, Vergi Denetim Kurulu (VDK) Başkanlığı'nın yeni yol haritası netleşti. Bugüne kadar birçok mükellefin, sahte olduğu tespit edilen belgeler için "bilgim dışında kullanıldı" şeklinde savunma yaparak daha hafif yaptırımlarla karşılaştığı dönem sona erecek.
Vergi kaçakçılığında 1 Ekim kararı
1 Ekim tarihi itibarıyla, vergi denetmenleri sahte bir belge tespit ettiğinde, temel yaklaşım belgenin "bilerek" kullanıldığı yönünde olacak. Bu karar sahte belge kullanan mükelleflerin büyük bir bölümünün artık "vergi kaçakçılığı" suçu kapsamında değerlendirilmesine yol açacak iken bunun neticesinde ise uygulanacak vergi ziyaı cezası, standart oranın tam üç katına çıkarılacak.
Önce Teminat, Sonra Haciz
Yeni sistem sadece cezai yaptırımları artırmakla kalmıyor, aynı zamanda kamu alacağını daha en başından güvence altına almayı hedefliyor. VDK'nın risk analizlerine göre, geçmiş işlemleri şüpheli bulunan veya sahte belge kullanma eğilimi yüksek olarak değerlendirilen mükellefler yakın takibe alınacak.
Bu mükelleflerden, olası bir kamu zararını karşılamak üzere devlete teminat göstermeleri istenecek. Belirlenen süre içinde yeterli teminatı gösteremeyen şirket veya şahıslar için ise bir sonraki adım "ihtiyati haciz" olacak.
"KURGAN" Sistemi Devrede
VDK bünyesindeki Risk Analiz Merkezi'nin geliştirdiği Kuruluş Gözetimli Analiz (KURGAN) Sistemi, yeni dönemin beyni olacak. Yapay zeka ve makine öğrenmesi algoritmalarıyla çalışan KURGAN, şirketlerin mal ve hizmet alım-satım zincirlerini analiz ederek risk skoru oluşturacak. Sistemin "yüksek riskli" olarak işaretlediği mükellefler, denetim ekiplerinin öncelikli hedefi olacak. Ekipler, bu firmalara yapacakları baskın niteliğindeki denetimlerde, faturalara konu olan malların depolarda fiziken bulunup bulunmadığını kontrol edecek.
