Bakan Yerlikaya: Hız ihlali trafikte can kaybının en büyük müsebbibi
İçişleri Bakanı Ali Yerlikaya, AA özel yayınında Karayolları Trafik Kanunu'nda Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun Teklifi'ne ilişkin değerlendirmelerde bulundu. Bakan Yerlikaya, trafik kazalarında can kaybı ve yaralanmanın en önemli sebebinin hız kuralı ihlalleri olduğunu belirtti ve bu kapsamda getirilen düzenlemeleri anlattı.
Günlük can kaybı ve hedefler
Bakan Yerlikaya, günde ortalama 10 kişinin hız kural ihlalinden öldüğüne dikkat çekerek bu tabloya razı olunamayacağını söyledi. Hedefin ceza yazmak olmadığını, asıl amaçlarının davranış değişikliği ve bireylerde kalıcı vicdani sorumluluk oluşturmak olduğunu vurguladı. Yerlikaya, trafikte herkesin hem sürücü hem yolcu hem de yaya olabileceğini hatırlatarak kurallara uymanın başkalarının yaşam hakkını korumak anlamına geldiğini ifade etti.
Barem sistemi ve yerleşim yeri ayrımı
Bakanlık tarafından hazırlanan düzenlemede, dünyada başarı sağlamış uygulamalara benzer bir barem sistemi getirildiğini söyledi. Yeni sistemde yerleşim yeri içi ve yerleşim yeri dışı ayrımı yapıldı. TÜİK verilerine atıfla, Türkiye'deki can kaybı ve yaralanmalı trafik kazalarının %79'unun yerleşim yeri içinde olduğuna dikkat çekildi ve bu veriler ışığında düzenleme tasarlandığı aktarıldı.
Yerleşim yeri içindeki hız tahditlerine ilişkin olarak, okul ve hastane önlerinde hız sınırının 30 km/saat olduğu, son 6 yılda bu limitin bulunduğu yerlerde 15 yaş altında 169 öğrencinin yaşamını yitirdiği örneği ile anlatıldı. Bu çerçevede 30 km/saat olan yerlerdeki ihlallere yönelik özel baremler oluşturuldu.
Cezalar ve ehliyet tedbirleri
Bakan Yerlikaya, yeni düzenlemede hızın belirli eşikleri aştığında ehliyetin anında geri alınmasına ilişkin uygulamanın yer aldığını açıkladı. Öne çıkan uygulamalar şu şekilde belirtildi:
- 30 km/s limitli yerlerde: 36 km ile yakalananlara para cezası uygulanacak; 76 km ve üstü hızla yakalanan sürücünün ehliyetine aynı gün itibarıyla 30 gün süreyle el konulacak. 86 km ise 60 gün, 96 km ve üzeri durumlarda 90 gün gibi artan süreler öngörülüyor.
- Diğer hız limitleri için: Örneğin 90 km olan yolda 141 ve üstü hızlarda yakalanma halinde 30 gün ehliyet alma, otoyol gibi daha yüksek limitli alanlarda 161 ve üstü hızlarda yakalanma halinde ise daha uzun süreli ehliyet alımları gündeme geliyor.
Bakan ayrıca, geriye dönük bir yıl içinde aynı ihlali 5 kez yapan sürücülere psikiyatri uzmanı muayenesi önerisi getirildiğini belirterek bu kişilerin direksiyon hâkimiyeti ve risk algısının değerlendirilmesinin amaçlandığını söyledi.
Denetimler ve kültürel dönüşüm vurgusu
Yerlikaya, Türkiye'deki düzenlemenin sadece rakamsal cezalarla sınırlı olmadığını, aynı zamanda toplumda bir kültürel dönüşüm hedeflendiğini söyledi. Denetimlerin artırılmasının yanı sıra; radar uygulamalarında şeffaflık, gizli denetimler ve yurt dışı örneklerinin incelenmesiyle trafikte kurallara uyma alışkanlığının yerleşmesi amaçlanıyor.
Sonuç olarak Bakan Yerlikaya, yeni Trafik Kanunu Teklifi ile hız kaynaklı ölümlerin ve yaralanmaların azaltılmasının hedeflendiğini, getirilen barem sistemi ve anında uygulanan ehliyet tedbirleriyle caydırıcılığın artırılacağını belirtti.
Not: Görüşme ve değerlendirmeler AA özel yayını (Güvenlik ve Acil Durumlar Koordinasyon Merkezi - GAMER) sırasında yapıldı. Süreçle ilgili değerlendirmeler Meclis sürecinde devam ediyor.
