Bakan Şimşek: Sermaye piyasaları ağırlıklı finans modeline geçiş hedefimiz
Hazine ve Maliye Bakanı Mehmet Şimşek, Türkiye Sermaye Piyasaları Birliği (TSPB) tarafından düzenlenen 9’uncu Sermaye Piyasaları Kongresi açılışında, sermaye piyasalarının derinleştirilmesine ilişkin yol haritasını paylaştı. Konuşmasında finansman modelindeki dönüşüm, manipülasyonla mücadele ve dezenflasyon programının sermaye piyasalarına etkisi gibi konulara odaklandı.
Sermaye piyasalarına geçiş ve hedefler
Şimşek, Türkiye'nin hâlihazırda bankacılık ağırlıklı bir finansman modeli taşıdığını vurgulayarak, şirketlerin finansman ihtiyacının sadece %12'sinin sermaye piyasalarından, %88'inin ise bankacılık ve finans sektöründen sağlandığını hatırlattı. Buna karşın ABD'de sermaye piyasalarının payının %60, Avrupa Birliği'nde ise %30 civarında olduğunu belirtti.
Bakan Şimşek, "Sermaye piyasaları ağırlıklı finans modeline geçiş yapmak istiyoruz" ifadesini kullanarak bu değişimin Orta Vadeli Plan kapsamında olduğunu ve kaynakların uzun vadeli, üretken alanlara yönlendirilmesi gerektiğini söyledi. 2025'in ilk 9 ayına ilişkin veriye atıfta bulunarak, toplam finansmanın yaklaşık %34'ünün sermaye piyasalarından sağlandığını ve bankacılık sektörünün payının düştüğünü aktardı. Şimşek bu eğilimin konjonktürel ögeler taşıyabileceğini ama trendin önemli olduğunu ifade etti.
Manipülasyonla mücadelede yeni adımlar
Bakan, manipülasyonla mücadelenin çok boyutlu bir yaklaşım gerektirdiğini belirterek düzenleyici çerçevenin güçlendirileceğini ve cezaların ağırlaştırılmasının gündemde olduğunu söyledi. "Manipülasyon ile mücadele olmazsa olmazımız" değerlendirmesini yapan Şimşek, finansal okuryazarlığın önemine vurgu yaptı ve bazı fonlar üzerinden yapılan manipülasyonlara ilişkin düzenleme eksikliklerinin giderileceğini belirtti.
Şimşek, önümüzdeki dönemde manipülasyonla mücadelenin dozunun, kayıt dışılıkla mücadele dozunun da ötesine taşınacağını ifade etti ve yatırımcı güveninin korunmasının sistemin işlerliği için kritik olduğunu vurguladı.
Piyasa derinliği, yatırımcı davranışı ve dezenflasyon
Bakan, sermaye piyasalarında yatırımcı tabanının büyümesinin sevindirici olduğunu; fon büyüklükleri, borsada işlem gören şirket sayısı ve yatırımcı sayısındaki artışın ekosistemde pozitif enerji yarattığını söyledi. Ancak hisselerin ortalama olarak sadece 51 gün tutulmasının bir sorun olduğuna dikkat çekti ve bunun uzun vadeli bakış açısının güçlendirilmesiyle aşılabileceğini belirtti.
Yabancı yatırımcının geri dönmesinin önemine işaret eden Şimşek, bunun için düzenleyici güvenin artırılmasının, ekosistemin iyi işlemesinin ve en önemlisi dezenflasyon programının başarıya ulaşmasının gerektiğini söyledi. Dezenflasyon programının üç evreli olduğunu ve şu anda ikinci evrede bulunulduğunu aktaran Bakan, fiyat istikrarının en büyük öncelik olduğunu ve mali disiplin ile sürdürülebilir cari açığın makro finansal istikrar açısından kritik rol oynadığını vurguladı.
Şimşek, Borsa İstanbul'un piyasa değerinin GSYH'ye oranına ilişkin olarak üç yıllık hareketli ortalamaların yaklaşık %32 olduğunu, 2024 sonu itibarıyla bu oranın %29 civarında gerçekleştiğini belirtti ve oranın dünya ortalamalarına ulaşmasının zaman alacağını fakat ikiye katlanmasının makul bir hedef olduğunu söyledi.
Sonuç ve beklentiler
Bakan Şimşek, halka arzlar, kurala dayalı şeffaf süreçler ve kurumsal yönetişimde atılacak adımların sermaye piyasalarının derinleşmesine katkı sağlayacağını ifade etti. "Borsa bir oyun alanı değildir" uyarısıyla uzun vadeli pay sahipliğinin ve gerçek ortaklık kültürünün önemine dikkati çekti ve sektörle iş birliğini sürdürerek hedeflere ulaşacaklarını vurguladı.
HAZİNE VE MALİYE BAKANI MEHMET ŞİMŞEK, TÜRKİYE SERMAYE PİYASALARI BİRLİĞİ (TSPB) TARAFINDAN DÜZENLENEN 9’UNCU SERMAYE PİYASALARI KONGRESİ’NİN AÇILIŞ PROGRAMINA KATILDI.
