Anayasa Mahkemesi kararı özet
Anayasa Mahkemesi AYM, Eskişehir'de 2016'da meydana gelen yaralamalı trafik kazasına ilişkin yargılamada, başvurucunun aracı kendisi kullanmadığı, eniştesi H.K'nin kullandığı yönündeki iddialarının mahkemece değerlendirilmemesini gerekçeli karar hakkı kapsamında ihlal saydı.
Olayın ve soruşturmanın seyri
2016'da 16 yaşında olan O.Ş'nin içinde bulunduğu araç Eskişehir'de yaralamalı trafik kazasına karıştı. O.Ş ifade verirken aracın eniştesi H.K tarafından kullanıldığını belirtti. Enişte H.K, O.Ş'nin annesi ve halası da aracı H.K'nin kullandığı yönünde ifade verdi. Kazada yaralanan kişi ise görgü tanıklarının yönlendirmesiyle aracı O.Ş'nin kullandığını bildirdi.
Soruşturma sonucunda O.Ş hakkında taksirle yaralama suçundan dava açıldı. Enişte H.K hakkında ilk aşamada takipsizlik kararı verildi, daha sonra bu takipsizlik kararı kaldırılarak aynı olay nedeniyle H.K hakkında da taksirle yaralama suçundan dava açıldı. Yargılama sonucunda O.Ş adli para cezasına çarptırıldı ve karar kesinleşti.
Başvurunun gerekçesi ve AYM değerlendirmesi
O.Ş, hem kendisi hem de eniştesi hakkında aynı olay nedeniyle dava açıldığını, mahkemenin iddia ve delil taleplerini yeterince araştırmadan hüküm tesis ettiğini belirterek AYM'ye bireysel başvuruda bulundu. Başvuruda, eniştesi hakkında yürütülen yargılama dosyasındaki delillerin incelenmesinin talep edildiği ancak bunun dikkate alınmadığı vurgulandı.
AYM kararında, başvurucunun olayın başından itibaren aracı kullanmadığını iddia ettiği, araçtaki diğer kişilerce de bu iddianın desteklendiği; ancak yerel mahkemenin bu hususları ve enişte H.K hakkındaki yargılama dosyasındaki delilleri gerekli şekilde değerlendirmediği belirtildi. Yüksek Mahkeme, bu eksikliklerin Anayasa'nın 36. maddesinde güvence altına alınan adil yargılanma hakkı kapsamında gerekçeli karar hakkı ihlali oluşturduğuna karar verdi.
Sonuç ve uygulanacak adımlar
AYM, ihlalin sonuçlarının giderilmesi amacıyla karar örneğinin yerel mahkemeye gönderilmesine ve yeniden yargılama yapılmasına hükmetti. Kararda, yargılamanın bir bütün olarak değerlendirildiğinde başvurucunun gerekçeli karar hakkının ihlal edildiği ifade edildi.
Kararın önemi
Bu karar, mahkemelerin savunma ve delil taleplerini değerlendirme yükümlülüğüne ilişkin içtihadi niteliği olan bir hatırlatma niteliğindedir. Özellikle bir kişinin suç işlemediğini destekleyebilecek iddia ve tanık beyanlarının yeterince irdelenmemesi durumunda gerekçeli karar hakkı ihlali gündeme gelebilir.
