Avustralya, Geri Gönderilemeyen Sığınmacılar İçin Nauru'ya Ödeme Yapacak
Avustralya Başbakanı Anthony Albanese, ülkede kalamayacak ancak geldikleri ülkelere geri gönderilemeyen sığınmacıların kabulü için Pasifik adası Nauru'ya ödeme yapılacağını doğruladı. Medyada, ödenecek tutarın 408 milyon Avustralya doları olduğu belirtiliyor; Albanese bu rakamı mülakatta doğrudan teyit etmedi.
Anlaşmanın kapsamı ve hükümetin gerekçesi
Albanese, ABC News'e verdiği mülakatta bu tür durumlarda geri gönderme hükümleri ve yükümlülükler nedeniyle alternatif ülke bulunması gerektiğini vurguladı. Hükümetin yaklaşımı, kendi ülkesine geri gönderilemeyen kişiler için üçüncü bir ülkeye yerleştirme seçeneği sunmayı hedefliyor.
Hukuki arka plan
Bu adım, Avustralya Yüksek Mahkemesi'nin 2023 tarihli kararının ardından gündeme geldi. Kararda, Avustralya vatandaşı olmayan ve geri gönderilemeyen kişilerin süresiz gözaltında tutulamayacağına hükmedilmişti; bu da hükümeti alternatif çözümler aramaya itti.
Nauru Gözaltı Merkezi ve önceki anlaşmalar
Nauru Gözaltı Merkezi, Manus Adası merkezinin kapanmasının ardından Avustralya'nın tek açık deniz gözaltı merkezi konumunda bulunuyor. Avustralya, adada yasa dışı şekilde gözaltına alınan kişilere yönelik olarak bugüne kadar tazminat ödemek zorunda kaldı. Ayrıca iki ülke arasında 2021 yılında gözaltı merkezinin kalıcı olması taahhüdünü içeren bir mutabakat zaptı imzalanmıştı.
Politika ve insan hakları boyutu
Avustralya'nın göç politikası, kara veya denizde yakalanan sığınmacıların gözaltı merkezlerine gönderilmesini şart koşuyor. İnsan hakları örgütleri ise uygulamaları ve merkezlerdeki koşulları eleştiriyor; hükümet ise bu yaklaşımın tehlikeli deniz yolculuklarını caydırmada etkili olduğunu savunuyor.
Değerlendirme
Medyada yer alan 408 milyon AUD rakamının resmi teyidi yapılmamış olmakla birlikte, hükümetin üçüncü ülke yerleştirmesine yönelik adımı, hem hukuki zorunlulukların hem de siyasi ve insani kaygıların bir sonucu olarak okunabilir. Bu tür bir ödeme veya anlaşma, Avustralya'nın denizaşırı göç yönetimi stratejisinde yeni bir aşamayı temsil ediyor; uygulamanın hukuki, mali ve insani etkileri önümüzdeki dönemde daha fazla tartışılacak gibi görünüyor.
