AB, Rus Gazına Olan Bağımlılığını Azaltma Hedefinde İlerliyor
Avrupa Birliği (AB), bazı üye ülkelerin itirazlarına rağmen yarım asırlık Rus gazı bağımlılığını sona erdirmek için adımlar atıyor. AB, enerji arz güvenliğini sağlamak amacıyla ABD ve Katar'dan sıvılaştırılmış doğal gaz (LNG) alımını artırırken, Norveç'ten de boru gazı ithalatını çoğaltıyor.
Yasa Teklifinin Hedefi 2028
AB Komisyonu, Rusya'dan gaz ve petrol ithalatını kademeli olarak sonlandırmayı amaçlayan bir yasa teklifi hazırlıyor. Bu yasa ile birlikte, AB'nin Rus gazı kullanımının 1 Ocak 2028 tarihine kadar fiilen sona ermesi öngörülüyor.
Rus gazının Avrupa'ya taşınma serüveni, 1964 yılında faaliyete geçen Druzhba Boru Hattı ile başlamış olup, Yamal-Avrupa, Soyuz, Kuzey Akım ve TürkAkım gibi boru hatlarıyla devam etmiştir. Ancak Şubat 2022'de patlak veren Rusya-Ukrayna Savaşı sonrasında uygulanan yaptırımlar bu sürecin son bulmasına neden oldu.
Gaz Ithalatında Düşüş
AB, 2021 yılında yıllık 413 milyar metreküp gaz tüketimi gerçekleştirirken, Rusya'nın bu dönemdeki gaz ihracatı 150 milyar metreküp düzeyindeydi; bu miktar, AB'nin toplam gaz ithalatının %45'ini oluşturuyordu. Ancak savaşın başlangıcında yapılan yaptırımlarla bu oran hızla düştü. 2022 yılı itibarıyla AB'nin Rus gazı ithalatı 78,8 milyar metreküp'e, 2023'te ise 42,9 milyar metreküp'e geriledi.
Alternatif Kaynaklar ve Yatırımlar
AB, savaş sonrası Rus gazı bağımlılığını azaltmak için LNG terminali ve yeniden gazlaştırma kapasitesine yönelik önemli yatırımlar gerçekleştirdi. 2021'de 164,3 milyar metreküp olan toplam yeniden gazlaştırma kapasitesi 2024'te 263,9 milyar metreküp'e ulaşması bekleniyor. Bu süreçte, Norveç ve ABD'nin gaz pazarındaki etkisi artış gösterdi.
Yasa Teklifinin Onay Süreci
Rusya'dan gaz alımının kademeli olarak sonlandırılmasına ilişkin yasa teklifi, üye ülkelerin nitelikli çoğunlukla onay vermesi gerekmektedir. Macaristan ve Slovakya gibi ülkeler, enerji fiyatlarının artacağından endişeli olsalar da, bu tür veto haklarının bulunmadığı nitelikli çoğunluk ile süreç ilerleyecektir.
Sonuç olarak, Avrupa Birliği, 1 Ocak 2028 tarihine kadar Rus gazı bağımlılığını sona erdirmeyi planlamakta ve alternatif enerji kaynaklarına yönelerek enerji bağımsızlığını arttırmayı hedeflemektedir.
