Ani'de Selçuklu Dönemine Ait Kümbet Kalıntısı Ortaya Çıkarıldı
UNESCO Dünya Mirası Listesi'ndeki Ani Ören Yeri'nde yürütülen kazı çalışmalarında, Selçuklu dönemine tarihlenen tuğla gövdeli bir kümbet kalıntısı bulundu. Buluntu, Fethiye Camisi (Ani Katedrali) önündeki alanda, Anadolu'daki erken Türk-İslam mezarlıklarından birinin hemen yakınında tespit edildi.
Kazı çalışmaları ve ekip
Kültür ve Turizm Bakanlığı ile Kafkas Üniversitesi ortaklığında yürütülen kazılar, sahada 5 farklı noktada devam ediyor. Çalışmalar; sanat tarihçileri, arkeologlar, mimarlar ve restoratör mimarlardan oluşan 130 kişilik ekip tarafından yürütülüyor. Kazı sezonu Nisan ayında başlayıp Aralık sonuna kadar sürmesi planlanıyor.
Buluntular ve arkeolojik bağlam
Ani Kazı Başkanı Doç. Dr. Muhammet Arslan tarafından paylaşılan bilgilerde, 2021 sezonunda açılan alanda yapılan çalışmalarda bir mezarlığın ortaya çıkarıldığı, yüzey buluntuları ve kazı verilerinin bu alanı Anadolu'daki erken bir Türk-İslam mezarlığı olarak işaret ettiği vurgulandı. Mevcut sezonda, daha önce gün yüzüne çıkarılan kare kaide üzerinde sekizgen gövdeli bir Selçuklu kümbet ile etrafındaki sandukalı mezar taşları ve Orta Asya kökenli, Anadolu'da İslamlaşmış biçimleriyle bilinen akıt tipi mezar odaları gibi buluntuların devamı elde ediliyor.
Tarihsel önemi
Arslan, bulunan tuğla gövdeli kümbetin Anadolu'daki kümbet mimarisi için belki de ilk örneklerden biri olduğunu belirtiyor. Açıklamaya göre, Ani'nin Sultan Alparslan tarafından 1064'te fethedilmesi sonrasında bu mezarlığın kısa sürede oluşturulduğu ve Selçukluların Anadolu öncesi coğrafyalarda, özellikle İran'da tuğla ile inşa ettikleri kümbet geleneğinin burada da sürdürüldüğü değerlendiriliyor.
Kalıntının tamamen ortaya çıkarılması için çevresinde kazı çalışmalarının sürdüğü, alandaki yapı ve mezarların korunması ile çevre düzenlemesi çalışmalarının eş zamanlı yürütüldüğü bildirildi.
UNESCO Dünya Mirası Listesi'ndeki Ani Ören Yeri'nde taşınmaz ve taşınır nitelikteki kalıntıların gün yüzüne çıkarılması amacıyla 5 noktada devam eden kazı çalışmalarında Selçuklu dönemine ait kümbet kalıntısı bulundu.
