Anayasa Mahkemesinden sendikal haklar adına emsal karar
Anayasa Mahkemesi, Türk Eğitim Sendikası’nın aldığı karar doğrultusunda hareket eden bir öğretmene verilen kınama cezasının sendikal hakları ihlal ettiğine hükmetti. Karar, sendika kararı esas alınarak düzenlenen toplu eylemlerin Anayasa’nın 51. maddesi kapsamında sendikal faaliyet olarak değerlendirilmesi gerektiğini ortaya koydu.
Olayın özeti
Olayda, tam gün eğitim yapılan bir okulda görevli olan öğretmen, üyesi olduğu sendikanın aldığı karar doğrultusunda öğle arası nöbet görevini yerine getirmemiş; bunun üzerine disiplin soruşturması başlatılarak kendisine kınama cezası verilmişti. İlk derece ve bölge idare mahkemeleri verilen cezayı hukuka uygun bulmuştu.
Anayasa Mahkemesinin değerlendirmesi
Anayasa Mahkemesi, ilk derece ve bölge idare mahkemelerinin yaklaşımını hak ihlali olarak değerlendirdi. Kararda, öğretmenlerin dinlenme, beslenme ve ibadet gibi temel insani ihtiyaçları göz ardı edilerek verilen kesintisiz nöbet görevinin, sendikal eylemin meşru gerekçesini oluşturduğu vurgulandı.
Yüksek Mahkeme, disiplin cezasının demokratik toplum düzeninin gereklerine uygun olmadığı sonucuna vardı. İdarenin ve yargı mercilerinin sendika kararının gerekçelerini değerlendirmeden cezaya dayanak yapmasının ölçülülük ilkesine aykırı olduğu belirtildi.
Sendikanın açıklaması
Konuyla ilgili Türk Eğitim-Sen tarafından yapılan açıklamada şu ifadelere yer verildi: "Bu karar, kamu çalışanlarının sendikal faaliyet kapsamında gerçekleştirdikleri toplu eylemler nedeniyle disiplin cezası ile karşı karşıya bırakılmalarının hukuka aykırı olduğunu bir kez daha ortaya koymuştur. Türk Eğitim-Sen’in, üyelerinin insan onuruna yakışır çalışma şartları ve sendikal haklarının korunması yönündeki mücadelesi, Anayasa Mahkemesi kararıyla bir kez daha haklı bulunmuştur."
Kararın önemi
Mahkemenin kararı, sendika kararlarına dayalı toplu eylemlerin niteliği ve idari yaptırımların sınırları açısından emsal teşkil etmektedir. Karar, idari ve yargı mercilerinin sendikal faaliyetleri değerlendirirken gerekçeye dayalı bir inceleme yapmak zorunda olduğunu, aksi takdirde ölçülülük ilkesinin zedeleneceğini ortaya koymaktadır.
Bu yöndeki AYM içtihadı, benzer dosyalarda disiplin cezası uygulamalarının hukuki dayanağının ayrıntılı şekilde incelenmesini gerektirecektir.
ANAYASA MAHKEMESİ, TÜRK EĞİTİM SENDİKASI’NIN ALDIĞI KARAR DOĞRULTUSUNDA TÜRK EĞİTİM-SEN ÜYESİ BİR ÖĞRETMENİN ÖĞLE ARASI NÖBET TUTMAMASI NEDENİYLE HAKKINDA VERİLEN KINAMA CEZASININ SENDİKA HAKKINI İHLAL ETTİĞİNE HÜKMETTİ.
