Dezenformasyon Noel pazarları üzerinden yayıldı
Almanya'da Ekim ayından bu yana sosyal medyada Noel pazarlarıyla ilgili paylaşılmaya başlanan videolar ve fotoğrafların, bağlamından koparıldığı, tarihlerin ve olayların değiştirildiği, bazı görüntülere eklemeler yapılarak Müslümanlara karşı nefretin kışkırtıldığı belirlendi. Bu bulgular, ülkenin güvenilir haber portalı Tagesschau tarafından yayımlanan habere dayanıyor.
Berlin ve Mainz örneği: 8 Aralık 2024 gösterileri
Paylaşılan içeriklerde, Suriye'de Beşar Esad rejiminin sona erdiği 8 Aralık 2024 tarihinin birinci yıl dönümünde Berlin ve Mainz'ta düzenlenen etkinlikler Noel pazarlarına yönelik baskın ya da protesto görüntüleriymiş gibi sunuldu. Oysa polis kayıtları ve yerel açıklamalara göre söz konusu gösteriler, Noel pazarlarının içinde değil, pazar alanlarına yakın bölgelerde ve sorunsuz şekilde gerçekleştirildi.
Essen ve Stuttgart paylaşımları: Bağlam kayması ve coğrafi çarpıtma
Essen'de dolaşıma giren bir videoda Müslümanların Noel pazarında "Allah'tan başka ilah yoktur" şeklinde bağırdığı iddia edildi. İncelemeler ise görüntülerin Aralık 2024 tarihli olduğunu, Suriyelilerin Esad rejiminin düşüşünü kutladıkları yürüyüşten alındığını ve katılımcıların şehir merkezine kadar sloganlarla yürüdüğünü ortaya koydu.
Stuttgart'ta yayılan ve geniş yankı uyandıran bir video ise arka planda görülen Noel ağaçlarına atıfla Noel pazarında Arap müziği çalındığı iddiasıyla paylaşıldı. Coğrafi analiz raporları görüntülerin kent merkezindeki König Caddesinde çekildiğini, en yakın Noel pazarına yaklaşık 250 metre uzaklıkta olduğunu gösterdi. Buna rağmen video yaklaşık 435 bin görüntülenme aldı ve bazı yorumlarda hedef gösterme ve şiddet çağrıları yer aldı.
Güvenlik önlemleri ve yapay zeka destekli görsel manipülasyon
Noel pazarlarına ilişkin dezenformasyon yalnızca olayların bağlamını değiştirmekle sınırlı kalmadı; polislerin rutin ya da gösterilere yönelik aldığı tedbirler, bazı hesaplarca "Noel saldırılarını önlemek için geniş güvenlik önlemleri alındığı" izlenimi verecek şekilde paylaşıldı. Ülkede 7 bin Noel pazarı kuruluyor olduğu bilgisi bağlamından koparılarak birkaç noktadaki yoğun güvenlik önlemleri ülke geneline yaygınmış gibi sunuldu. Ayrıca bir fotoğrafın 2014 yılında çekildiği, yapay zeka kullanılarak 2025 yılına aitmiş gibi paylaşıldığı tespit edildi.
Uzman değerlendirmesi: Stratejik iletişim ve duygusallığın etkisi
Köln Uygulamalı Bilimler Üniversitesi (TH Köln) Bilgi ve İletişim Bilimleri Fakültesi Öğretim Üyesi Prof. Dr. Christine Horz-Ishak, Noel döneminde duygusallığın arttığını ve bu mevsimdeki içeriklerin sorgulanmadan kabul edilme ihtimalinin yükseldiğini vurguluyor. Horz-Ishak, bu tür videoların hızla yayılmasının Müslümanlara yönelik olumsuz yerleşik görüşleri tetiklemeye ve güçlendirmeye yönelik stratejik bir iletişim yaklaşımını gösterdiğini belirtiyor.
Tagesschau kaynaklı inceleme, görüntülerin bağlamdan koparma, tarih ve mekan değişikliği, görsel ekleme ve yapay zeka ile manipülasyon yöntemleriyle sunulduğunu ortaya koyuyor. Bu vakalar, çevrimiçi içeriklerin doğrulanmasının ve kamuoyunun bilinçlendirilmesinin önemini bir kez daha gündeme taşıyor.
ALMANYA’DA EKİM AYINDAN BU YANA NOEL PAZARLARI İLE İLGİLİ ASILSIZ İDDİALAR İÇEREN GÖRÜNTÜ VE FOTOĞRAFLARLA ÜLKEDE MÜSLÜMANLARA KARŞI NEFRETİN KÖRÜKLENMEYE ÇALIŞILDIĞI ORTAYA ÇIKTI.
