Merkezi Fransa'nın Strazburg kentinde bulunan Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi (AİHM), Malezya Hava Yolları'na ait uçağın 2014'te Ukrayna'da düşürülmesi ve aynı yıl Ukrayna'nın doğusunda yaşanan insan hakları ihlalleri nedeniyle Rusya'yı suçlu buldu.
AİHM, Hollanda ve Ukrayna'nın Rusya aleyhine yaptığı 3 farklı başvuruya ilişkin ortak oturum düzenledi. Mahkeme, Rusya'nın "çatışma ortamı olmadığı sırada Ukraynalı sivilleri ve askerleri infaz etmek", "işkence eylemleri yapmak", "sivillerin haksız yere yerlerinden etmek" ve "yıkım, yağmalama ile zorla mülke el koymak" suçlarından sorumlu olduğuna karar verdi.
AİHM, Moskova hükümetinden, "Ukrayna'da Rusya kontrolü altındaki topraklarda veya Rus güçleri tarafından işgal edilen bölgelerde" tutuklu bulunan herkesin serbest bırakılmasını ve Ukrayna'dan Rusya'ya götürülen çocukların tespit edilmesi için uluslararası bağımsız bir mekanizmanın kurulmasına yönelik işbirliği yapılmasını talep etti.
Rusya hakkındaki bu karar, AİHM'nin 17 yargıçtan oluşan Büyük Dairesi tarafından alındı. AİHM, 2014'te Malezya Hava Yolları'na ait MH17 sefer sayılı uçağın Amsterdam-Kuala Lumpur uçuşu sırasında düşürülmesine ilişkin olarak Hollanda ve Mart 2014'te başlayan Ukrayna Donbas bölgesindeki insan hakları ihlalleriyle ilgili başvuruları Ocak 2023'te kısmen kabul etmişti.
Ukrayna, Şubat 2022'de başlayan Rusya-Ukrayna Savaşı ile ilgili de AİHM'ye başvuruda bulunmuştu.
Olay
MH17 sefer sayılı uçak, 17 Temmuz 2014'te, 283 yolcu ve 15 mürettebatla Amsterdam'dan Kuala Lumpur'a gitmek üzere Ukrayna hava sahasını kullanırken, Ukrayna-Rusya sınırına 40 kilometre mesafede düşürülmüştü. Uçaktaki 298 kişi hayatını kaybetmişti.
Hollanda, Avusturya, Belçika, Ukrayna ve Malezyadan oluşan Uluslararası Ortak Soruşturma Ekibi (JIT), Malezya Hava Yolları'na ait uçağın Ukrayna'da Rus ordusuna ait bir füzeyle vurulduğunu tespit etmişti.
