Afganistan'dan Trump'a Bagram Uyarısı: 'Geçmiş Başarısızlıkları Tekrarlamayın, Gerçekçi Politika Benimseyin'
Afganistan yönetimi, ABD Başkanı Donald Trump'ın Bagram Hava Üssü'nü geri alma yönündeki beyanlarına tepki göstererek, geçmişteki başarısız girişimlerin tekrarlanmasından kaçınılması ve daha gerçekçi bir dış politika izlenmesi çağrısında bulundu.
Fıtrat'ın açıklaması
Afganistan Hükümeti Sözcü Yardımcısı Hamdullah Fıtrat, Twitter benzeri X platformunda yaptığı paylaşımda, ülkesinin bağımsızlığının ve toprak bütünlüğünün müzakerelerde sürekli vurgulandığını belirtti. Fıtrat, "Geçmişteki başarısız girişimleri tekrarlamasının yerine gerçekçi ve akılcı bir politikanın benimsenmesi gerektiğinin tekrar altını çiziyoruz." ifadelerini kullandı.
Fıtrat ayrıca, ABD'nin Şubat 2020'de imzaladığı Doha Anlaşması kapsamında Afganistan'ın toprak bütünlüğüne veya siyasi bağımsızlığına karşı tehdide bulunmama taahhüdüne atıf yaparak, bu yükümlülüklere uyulması çağrısında bulundu.
Trump'ın Bagram planı
Trump, 18 Eylül'de İngiltere Başbakanı Keir Starmer ile ortak basın toplantısında, 2001 sonrası bölgede konuşlanan en büyük askeri üslerden biri olan Bagram'ı geri almak istediklerini söyledti. Trump, üssü bırakmanın hatalı olduğunu belirterek, "Dünyanın en büyük hava üslerinden biri. Onlara yok pahasına verdik. Şimdi geri almaya çalışıyoruz." ifadelerini kullandı ve üssün konumuna ilişkin güvenlik gerekçeleri öne sürdü.
Trump ayrıca Truth Social paylaşımında, "Eğer Afganistan, Bagram Hava Üssü'nü ABD'ye geri vermezse kötü şeyler olacak." şeklinde bir uyarıda bulundu.
Afganistan yönetimi yetkililerinden Zakir Celali ise bu söylemlere, iki ülkenin karşılıklı saygı ve ortak çıkarlara dayalı ilişkiler kurabileceğini ancak "ABD'nin Afganistan'ın herhangi bir bölgesinde askeri varlık bulundurmasına gerek olmadan" ifadeleriyle yanıt verdi.
Doha Anlaşması ve çekilme süreci
Şubat 2020'de imzalanan Doha Anlaşması kapsamında, çeşitli güvenlik hükümleri ve NATO öncülüğündeki ABD güçlerinin Afganistan'dan tamamen çekilmesi kararlaştırıldı. Bu süreçte, Temmuz 2021'de Bagram Hava Üssü boşaltıldı ve son ABD askerinin 30 Ağustos 2021 gecesi Afganistan'dan ayrılmasıyla 20 yıllık askerî varlık sonlandırıldı.
Afganistan yönetimi, ayrıca her yıl 15 Ağustos'ta üste ABD'den kalan askeri araç ve helikopterlerle düzenlediği geçit törenleriyle durumu sembolik olarak gösteriyor.
Son söz olarak, Kabul yönetimi Trump'a yönelik mesajında, ikili müzakerelerde taahhütlere bağlılık ve karşılıklı saygı temelinde hareket edilmesi gerektiğini vurguluyor; anlaşmaların ve uluslararası yükümlülüklerin tartışma zemini olmaya devam ettiğini belirtiyor.