Doğumla Vatandaşlık Hakkı Yeniden Gündemde
ABD'de 19. yüzyıldan bu yana göçmenlik politikalarının temel taşlarından biri olan doğumla vatandaşlık hakkı, ABD Başkanı Donald Trump'ın bu hakkı sonlandırmaya yönelik kararnameyi imzalamasıyla yeniden ülke gündeminin merkezine taşındı.
14. Anayasa Değişikliği'nin Önemi
1868'de yürürlüğe giren 14. Anayasa Değişikliği ile güvence altına alınan doğum yoluyla vatandaşlık hakkı, Amerika'nın göçmenlik ve vatandaşlık politikalarının temel unsurlarından biri olmuştur. Söz konusu değişiklik, 1861-1865 arasındaki Amerikan İç Savaşı sonrası, eski köleler ve çocuklarının vatandaşlık haklarını güvence altına almak amacıyla kabul edilmiştir.
Trump'ın Kararnamesinin Hukuki Durumu
Trump’ın göreve başladığı gün imzaladığı bu hakkı kaldırmayı hedefleyen kararname, federal bir hakim tarafından geçici olarak engellenmiştir. Olayın ardından, bu uygulamanın geleceği belirsizliğini korumaktadır.
Düzensiz Göçmenlerin Çocukları Üzerine Veriler
ABD'de 4,4 milyon doğumlu çocuğun ebeveyninin düzensiz göçmen olduğu öngörülmektedir. Annie E. Casey Vakfı verilerine göre, 2000 yılında yabancı uyruklu anneler tarafından gerçekleştirilen doğum oranı %21 iken, bu rakam 2023'te %24'e yükselmiştir.
Göçmenlerin Sosyoekonomik Rolü
Uzmanlar, doğum yoluyla vatandaşlığın ABD’nin demografik yapısına ve ekonomisine önemli katkılar sunduğunu vurguluyor. ABD'de yaşayan 48 milyon göçmenin, 2022'de yaklaşık 1,6 trilyon dolar ekonomik faaliyet yaratması bunun bir göstergesi. Düzensiz göçmenler, tarım ve inşaat gibi sektörlerde kritik bir rol oynamaktadır.
Politik Tartışmalar ve Hukuki Mücadeleler
Doğum yoluyla vatandaşlık hakkı, hem Demokratlar hem de Cumhuriyetçiler arasında sürekli bir tartışma konusu olmuştur. Trump'ın 23 Ocak'ta imzaladığı kararname, federal bir yargıç tarafından “açıkça anayasa ihlali” olarak nitelendirilmiştir. California, New York ve New Jersey gibi eyaletlerden gelen yasal mücadeleler, bu hakkın korunmasına yönelik devam eden çabaların önemli bir parçasıdır.
Dünya Genelinde Doğumla Vatandaşlık
Dünya çapında yaklaşık 30 ülke, doğum yoluyla vatandaşlık hakkı sunmaktadır. Bu ülkeler arasında ABD’nin yanı sıra Kanada ve Meksika gibi ülkeler de bulunmaktadır. Avrupa'da ise, yabancılara doğumla vatandaşlık hakkı tanıyan herhangi bir ülke bulunmamaktadır.