Avrupa Birliği (AB), hukukun üstünlüğünü ihlal ettiği gerekçesiyle Macaristan'a ayrılan fonlardan 1 milyar avro kesinti yaptı. AB Komisyonu Sözcüsü Anna-Kaisa Itkonen, AA muhabirine yaptığı açıklamada, AB Konseyi'nin Uyum Politikası kapsamında Macaristan'a 2022'de taahhüt ettiği fonlardan bir kısmını askıya aldığını bildirdi.
Itkonen, "2022 için askıya alınan taahhütlerin ilk dilimi 1,04 milyar avro tutarında olup 2024 sonunda sona erdi," dedi.
Macaristan ile AB Arasındaki Gerginlik
Macaristan'ın AB ile ayrışmasının temelleri, Birliğin en uzun süre başbakanlık yapan lideri olan Viktor Orban'ın 2010'da göreve gelmesiyle atılmıştır. Orban'ın, muhafazakar görüşleri, milli egemenliğin üzerinde durması, Macar kültürünü ön planda tutan yönetim anlayışı ve AB hukukunun üye ülkelerinkine üstünlüğü konularındaki eleştirileri ayrılığa yol açtı.
AB, 2018'de Macaristan'a karşı AB Konseyindeki oy hakkının elinden alınmasını öngören ve "nükleer seçenek" olarak adlandırılan 7. maddenin uygulanması sürecini başlattı. Yolsuzluk, basın özgürlüğü, çoğulculuk, cinsiyet eşitliği ve mülteci hakları gibi konulardaki eleştiriler zamanla daha da sertleşti.
Budapeşte yönetimi, AB fonlarının hukukun üstünlüğü ilkesine bağlanması anlamına gelen "koşulluluk mekanizması"nın devreye girmesi ihtimaline karşı önemli konularda sıklıkla veto yetkisini kullanmaya başladı ve AB'nin bütçesini ve Kovid-19 salgınının ekonomik sonuçlarına karşı hazırlanan kurtarma programını engelledi.
AB Komisyonu, Macaristan'a, basın özgürlüğünün ihlali, cinsiyet ayrımcılığı ve AB'nin iltica hukukunun ihlali gerekçeleriyle AB Adalet Divanı'nda davalar açtı. 2022'de Avrupa Parlamentosu (AP), Macaristan'ın yönetim şeklini "seçimli otokrasi" olarak tanımlayarak, ülkenin AB'nin değerlerini tehdit ettiğine ve "artık demokratik olarak yönetilmediğine" karar verdi.
Aynı yıl, AB fonlarının kötüye kullanılmasına yönelik endişeler nedeniyle Budapeşte yönetimine karşı bütçeden pay verilmesi, "koşulluluk mekanizması" ile şarta bağlandı. Halen devam eden prosedür gereği, Budapeşte'nin 2024 sonuna kadar reformlar yapması gerektiği, aksi takdirde fonlardan kesinti yapılacağı belirtilmişti.
