AB doğu kanadının güvenliğini artırmak için entegre dron önleme sistemi planlıyor
Avrupa Birliği (AB), üye ülkelerin hava sahasında son günlerde artan dron tehdidi nedeniyle öncelikli olarak doğu kanadından başlamak üzere entegre bir önleme sistemi hazırlığında olduğunu açıkladı. Karar, Kopenhag'da düzenlenen güvenlik ve savunma konulu gayriresmi zirve sonrasında duyuruldu.
Zirve ve lider açıklamaları
AB Konseyi Başkanı Antonio Costa, AB Komisyonu Başkanı Ursula von der Leyen ve ev sahibi Danimarka Başbakanı Mette Frederiksen ortak basın toplantısında projeye ilişkin detayları paylaştı. Costa, Avrupa vatandaşlarının Rusya’nın giderek artan "kışkırtıcı ve pervasız" tutumundan kaygı duyduğunu belirterek, "Savunma Avrupası"nın inşa edilmesi gerektiğinin altını çizdi.
Costa, von der Leyen'in sunduğu önerilerle bir adım daha ilerlediklerini söyleyerek liderlerin genel olarak "Avrupa dron duvarı" ve "doğu kanadı gözlemi" gibi öncelikli projelere destek verdiğini aktardı. Costa ayrıca bu adımı 2030'a kadar ortak savunma hazırlığını sağlama yolunda önemli bir adım olarak nitelendirdi ve Savunma Avrupası inşası için "360 derece yaklaşım" gerektiğini vurguladı.
Projeler ve öncelikler
Von der Leyen, savunma ve güvenlik ihtiyaçlarının acil olduğunu belirterek geliştirilmiş, dirençli ve yenilikçi bir Avrupa savunma sanayisi ihtiyacına işaret etti. Doğu Kanadı Gözlemi projesinin AB'nin doğu sınırlarındaki tüm tehditleri hedeflediğini söyleyen von der Leyen, bunun temel unsurlarından birinin "dron duvarı girişimi" olacağını açıkladı. Sistemin hızlı tespit, müdahale ve gerekirse etkisiz hale getirme yeteneğine sahip bir dron karşıtı sistem olacağı belirtildi.
Von der Leyen, projenin Avrupa'nın tümü için tasarlandığını, ancak önceliğin doğu kanadında olduğunu vurguladı ve Ukrayna ile NATO'dan yararlanılacağına dikkat çekti: "Elbette burada Ukrayna'nın uzmanlığından büyük ölçüde yararlanıyoruz ve bu nedenle Ukrayna ve NATO ile hızla ilerlemeliyiz."
Ukrayna'ya destek ve genişleme vurgusu
Costa, AB'nin Ukrayna'nın yanında kararlılıkla durduğunu, Ukrayna'da adil ve kalıcı barış için her cephede çaba gösterdiklerini söyledi. Ukrayna'nın AB ile ilgili reformları hayata geçirdiğini ifade eden Costa, "Şimdi sıra AB'dedir. Çünkü genişleme liyakate dayalı bir süreçtir ve genişleme Avrupa'yı daha da güçlendirecektir." dedi.
Costa, Rusya'nın Ukrayna'nın ortaklarının adil ve kalıcı barış sağlanana dek Kiev'e destek vermeye devam edecek irade ve imkana sahip olduğunu anlaması gerektiğini vurguladı. Ayrıca, "İki hafta içinde AB Komisyonu, 2030 savunma hazırlığına ilişkin yol haritasını sunacak. Üç hafta içinde AB Konseyi yeniden toplanacak ve o zaman karar zamanı olacak." bilgisi paylaşıldı.
Danimarka'nın yaklaşımı ve İHA üretimi
Danimarka Başbakanı Mette Frederiksen, Rusya'nın saldırılarının yoğunlaştığı dönemde zirvenin toplandığını belirterek Ukrayna'ya askeri ve mali desteğin artırılması gerektiğini vurguladı. Frederiksen, Ukrayna'nın bugün "Avrupa'nın güvenlik garantisidir" ifadesini kullanarak Ukrayna'ya verilen desteğin Avrupa güvenliğine doğrudan yatırım olduğunu söyledi.
Frederiksen, dondurulmuş Rus varlıklarına ilişkin olarak Moskova'nın Ukrayna'daki ihlallerinin bedelini ödemesi gerektiğini ve Danimarka'nın bu konuda çalışma yürüteceğini bildirdi. Ayrıca Avrupa'nın İHA üretimi ve İHA önleyici yeteneklerini güçlendirmesi gerektiğini, Ukrayna'daki deneyimlerden esinlenerek bir Avrupa İHA ekosistemi oluşturulacağını ifade etti.
Son olaylar ve görüş bildirmeyen konular
Basın toplantısında AB yetkilileri, hava sahası ihlallerine ilişkin şunları aktardı: 9 Eylül'de Polonya, 14 Eylül'de Romanya ve 19 Eylül'de Estonya'nın hava sahalarının Rus dron ve jetleri tarafından ihlal edildiği; Danimarka'da ise kritik askeri tesisler ve sivil havalimanları üzerinde tanımlanamayan dronların görüldüğü belirtildi.
AB Konseyi Başkanı Costa ve Komisyon Başkanı von der Leyen, İsrail ordusunun Küresel Sumud Filosu'na saldırısına dair soruya ise zirve sırasında bilgi almadıklarını belirterek yorum yapmadıklarını ifade etti. Costa, "Zirve sırasında herhangi bir bilgi almadım, bu nedenle şu anda yorum yapamıyorum." derken von der Leyen de "Benim için de aynı şey geçerli." yanıtını verdi.
