Rehberin kapsamı ve ana öncelikler
Hülya Ömür Uylaş ve Mehmet Can Toptaş imzalı AA muhabirinin derlediği 2026-2028 Dönemi Yatırım Programı Hazırlama Rehberi'ne göre, tarım ve hayvancılık yatırım programında sulama, hayvancılık, su ürünleri ve bitkisel üretim öncelikli alanlar olarak belirlendi.
Proje tanımları ve teklif esasları
Sulama projeleri
Rehbere göre, sulama sahası 1000 hektardan büyük tüm tesisler; rehabilitasyon ve modernizasyon projeleri de dahil olmak üzere müstakil proje olarak Yatırım Programı'na teklif edilecek. Büyük su işleri (sulama, taşkın koruma, bitirilecek baraj vb.) için yıllık fiziki hedefler "proje" bazında; sulama, bitirilecek gölet, taşkın koruma gibi daha küçük ölçekli işler için ise "faaliyet" bazında teklif sunulacak.
Kesin projeler ve uyum kriterleri
Son bir yıl içinde hazırlanan kesin projeler, yatırım teklifleriyle birlikte belirtilecek. Yeni bitkisel üretim projelerinin, Tarım ve Orman Bakanlığı tarafından hazırlanan tarımsal üretim planlarına uygunluğu dikkate alınacak; bu uygunluk, tekliflerin değerlendirmesinde temel kriterlerden biri olacak.
Arazi toplulaştırma, organize tarım ve altyapı yatırımları
Arazi toplulaştırma ve tarla içi geliştirme hizmetleri projelerinde, daha önce ihalesi yapılan işlerin tamamlanması öncelikli olacak; mevzuat gereği olanlar hariç, yeni işlerin öncelikle sulama yatırımlarıyla birlikte ele alınması esas kabul edildi.
Organize tarım bölgelerinde kamu tarafından finanse edilecek altyapı ve üstyapı yatırımları ancak fiilen gerçekleşme kabiliyetinin somut şekilde ortaya konulması şartıyla programa teklif edilebilecek. Yatırımcı katkısı ve üstyapı yatırımları yönünden somut taahhüt içermeyen, doluluk ve işletmeye alınma ihtimali düşük bölgeler için altyapı yatırımları programa alınmayacak.
Hayvancılık ve DSİ öncelikleri
Rehber, yeni hayvancılık işletmesi kurulması, modernizasyonu veya yetiştiricilere hayvan ve hayvan yemi gibi girdi dağıtımına yönelik uygulamaların Yatırım Programı kapsamında değerlendirilmemesi hükmünü içeriyor. Ancak dış krediyle yürütülen Deprem Bölgesinde Tarım Sektörünün İyileştirilmesi Projesi kapsamındaki hayvancılık tesisi modernizasyon faaliyetleri bu kuralın dışında tutuldu.
Devlet Su İşleri (DSİ) Genel Müdürlüğü tarafından Yatırım Programı'nda yer alan büyük su işi projelerine öncelik verilecek. Üretimin artırılması, hayvan hastalıklarının önlenmesi, sürü yönetimi ve biyogüvenlik önlemlerini içeren altyapı ve araştırma projeleri de önceliklendirilecek.
Su ürünleri ve balıkçı barınakları
Balıkçı barınakları projelerinde, Balıkçılık Kıyı Yapıları Durum ve İhtiyaç Analizi'nde belirlenen ihtiyaç tespitleri ve takvimlendirme dikkate alınarak projeler ön plana konulacak; idame yatırımlarına ağırlık verilecek. Üstyapısı bulunmayan veya tamamlanmamış barınaklar için etüt proje çalışmaları yapılacak ve bu çalışmaların sonuçlarına göre üstyapı yatırımları değerlendirilecek.
Altyapı, araştırma ve bilgi sistemleri
Bitkisel üretimin artırılmasına ve tarım bilgi sistemlerinin iyileştirilmesine hizmet edecek altyapı ve araştırma projelerine öncelik verilecek. Rehberde belirtilen öncelik ve teklif usulleri doğrultusunda, somut fiziki hedef ve uyum kriterleri yatırım tekliflerinin değerlendirilmesinde belirleyici olacak.
Özetle, rehber 2026-2028 döneminde sulama ve büyük su işleri merkezli bir yaklaşım ile arazi toplulaştırma, organize tarım altyapıları, hayvancılıkta istisnai uygulamalar, balıkçı barınakları ve üretim-bilgi sistemleri alanlarına öncelik verileceğini netleştiriyor.
