2026-2028 Kamu Yatırım Öncelikleri ve Hazırlık Rehberi
AYŞE BÖCÜOĞLU BODUR - AA muhabirinin 2026-2028 Dönemi Yatırım Programı Hazırlama Rehberi'nden derlemeye göre, kamu yatırım tahsislerinde gelecek üç yıl için öncelikler netleşti. Rehberde, büyümeyi destekleyecek, özel kesim yatırımlarını teşvik edecek ve bölgelerin kalkınma potansiyelini harekete geçirecek projelere ağırlık verileceği vurgulanıyor.
Önceliklerin temel ilkeleri
Rehbere göre, kamu kaynakları öncelikle özel sektör tarafından gerçekleştirilemeyecek ekonomik ve sosyal altyapı projelerine yönlendirilecek. Bunun yanı sıra, üretim maliyetlerinin düşürülmesi ve yeni üretim kapasitesi oluşturulması yoluyla üretimin yenilikçi ve rekabetçi gelişimini destekleyecek projeler öne çıkarılacak. Üst politika metinlerindeki makroekonomik hedefleri destekleyecek, sürdürülebilir büyümeye katkı sağlayacak nitelikli insan gücü ve güçlü toplum hedeflerine yönelik projeler yatırım programına alınacak.
Sektörel ve yatay öncelikler
Kamu yatırım tahsislerinde, kamu-özel işbirliği modeliyle yürütülenler dahil, 12. Kalkınma Planı kapsamında önceliklendirilen imalat sanayi sektörleri ile bunlara yönelik beşeri ve fiziki altyapıya ağırlık verilecek. Öncelikli yatay alanlar arasında AR-GE, dijitalleşme, insan kaynakları, lojistik, enerji ve eğitim bulunuyor. Ayrıca tarım ve gıda, turizm ve savunma sanayisi de öncelikli sektörler olarak değerlendirilecek.
Bölgesel dağılım ve planlama esasları
Kamu yatırım teklifleri, bölgeler arası gelişmişlik farklarının azaltılmasına katkı sağlayacak şekilde hazırlanacak; yatırımların mekansal dağılımında geçmiş yıllardaki yatırım tahsislerinin dağılımı ve gelecek döneme ilişkin bölgesel politikalar dikkate alınacak. İstanbul, Tekirdağ, Balıkesir, İzmir, Samsun, Şanlıurfa gibi illeri kapsayan Düzey-2 Bölgeleri için hazırlanan planlar, bölgedeki tüm kamu kurum ve kuruluşlarının proje planlamasında esas alınacak.
GAP, DAP, DOKAP ve KOP eylem planları
GAP, DAP, DOKAP ve KOP bölge kalkınma idarelerinin sorumluluk alanındaki iller için hazırlanmış eylem planları kapsamındaki yatırımlara öncelik tanınacak. Bölgesel ekonomilerde öne çıkan sektörlerin daha yüksek katma değerli ve rekabet edebilir üretim yapılarına dönüşmesine katkı sağlayacak yatırımlar desteklenecek.
Afet onarımı, risk azaltma ve öncelikli proje alanları
Projelerde sektörel ve bölgesel önceliklerin yanı sıra Kahramanmaraş merkezli 2023'te meydana gelen depremlerden etkilenen illerde altyapının yeniden tesisine yönelik projelere, afet risklerinin azaltılması, hazırlık ve hasarların telafisine yönelik çalışmalara özel önem verilecek. Kuruluşlar, proje stokunu önceliklendirirken genel, sektörel, bölgesel ve proje bazındaki önceliklerin yanı sıra alt sektör kriterlerini de dikkate alacak.
Sanayi altyapısı, teknoloji geliştirme bölgeleri ve küçük sanayi siteleri
Üretimin idamesine, halk ve çevre sağlığına, Avrupa Birliği uyumuna ve uluslararası yükümlülüklere yönelik projeler ile yurt içi ham maddenin değerlendirilmesine katkı sağlayan projeler öncelik alacak. Savunma sanayisi, yerli ve özgün raylı sistem araçları ile hava araçlarının geliştirilmesi projelerine önem verilecek.
Sanayi altyapısına yönelik organize sanayi bölgeleri, küçük sanayi sitesi ve teknoloji geliştirme bölgeleri projelerinde sektörel ve tematik projeler öne çıkacak. Teknoloji geliştirme bölgelerine sağlanan desteklerde faaliyete geçmemiş ve bu bölgelerin performans endeksi sıralamasında başarılı olan projelere öncelik sağlanacak. Proje seçiminde, sanayi ve teknoloji bölgelerinin dönüşümüne imkan veren, girişimcilere sunulan hizmet kalitesini artıran, yenilikçi girişimciliği ve dijital dönüşümü destekleyen, ihtiyaç ve etki analizleri yapılmış ve kümelenme desteklerini içeren projeler tercih edilecek.
Yeni küçük sanayi sitesi projeleri yatırım programına alınırken, nüfusu ve esnaf-sanatkar sayısı daha fazla olan yerleşim yerlerinde bulunanlar, çevresel ve planlı kentleşme açısından zorunluluk arz edenler ile ihtisas küçük sanayi sitesi niteliği taşıyanlar öncelikli olacak.