Emtia piyasasında 2023 yılının ilk yarısında oynaklık artarken, platinin fiyatı %49,9 oranında yükselişle dikkat çekti. Diğer değerli metallerde de kayda değer artışlar gözlemlendi; altın %25,9, gümüş %25 ve paladyum %20,9 değer kazandı.
AA muhabirinin derlediği bilgilere göre, yılın ilk altı ayında emtia fiyatlarındaki dalgalanmalar, özellikle global ekonomik belirsizlikler ve ticaret savaşlarının etkisiyle derinleşti. ABD Başkanı Donald Trump'ın tarifelerle ilgili sert açıklamaları, ticaret savaşlarının yeni bir boyut kazanabileceğine dair endişeleri artırdı. Çin'den gelen zayıf ekonomik veriler, bu durumu daha da kötüleştirdi.
Emtia piyasasında yaşanan belirsizlikler ve artan jeopolitik riskler, değerli metallerin fiyatlarını olumlu etkiledi. Özellikle altın, güvenli bir liman olarak yatırımcıların ilgisini çekti. Bu dönemde, platinin ons fiyatı 1.437,22 dolar ile 11 yılın en yüksek seviyesine ulaştı.
Gümüş fiyatları ise, artan endüstriyel talep ve jeopolitik belirsizliklerin etkisiyle yükselmeye devam etti. Güneş enerjisi ve elektrikli araçlar gibi sektörlerdeki talep, gümüş fiyatlarının da artış göstermesine neden oldu. Bunun yanı sıra, Silver Institute, küresel gümüş açığının azalacağını öngörmesine rağmen, arz kısıtlamalarının fiyat artışında etkili olduğunu belirtti.
Platin fiyatlarındaki yükselişin önemli sebeplerinden biri de ABD ile Çin arasındaki tarife savaşları olarak kaydediliyor. Trump ile Elon Musk arasındaki gerilim, elektrikli araçlarla ilgili teşviklerin azalabileceği endişesini doğurmuş ve platine olan talebi artırmıştır. Özellikle Nisan ayında Çin’den gelen platin ithalatı, talep artışını destekleyen bir başka unsur olarak öne çıkıyor.
Bakır gibi baz metallerde de benzer bir yükseliş gözlemlendi. Bakırın fiyatı %26,8 artış gösterdi ve bu artış Çin'deki güçlü talep ile desteklendi. Ancak küresel ticaret savaşları ve ekonomik belirsizlikler, diğer metal fiyatlarının aşağı yönlü hareket etmesine neden oldu.
Enerji grubunda ise Brent petrol fiyatları OPEC+ grubunun üretim artırma planları ve ABD'deki gümrük vergileri gibi faktörler nedeniyle %11 oranında düşüş gösterdi. Doğal gaz fiyatları ise, Asya pazarlarındaki talep azalması sebebiyle olumsuz etkilendi.
Tarım ürünlerinde ise Chicago Ticaret Borsası’nda buğday ve mısır gibi temel ürünlerde sert fiyat düşüşleri yaşandı. Soğuk hava ve artan üretim tahminleri, bu düşüşleri tetikleyen başlıca etkenler arasında yer aldı.
Capital Economics İklim ve Emtia Ekonomisti Hamad Hussain, Güney Afrika’dan gelen zayıf üretim ile Çin’den gelen talebin platin fiyatlarını desteklemeye yardımcı olduğunu belirtirken, spekülatif alımlardaki artışın fiyatlardaki yükselişin temel sebebi olduğunu ifade etti.
