GÜLŞEN ÇAĞATAY - Elektrik üretim, iletim, dağıtım ve tüketim süreçlerinde yapay zeka uygulamaları, enerji sektöründe devrim niteliğinde gelişmelere imza atıyor. Bu teknoloji, önleyici bakım, verimlilik ve karbon emisyonu hedeflerine ulaşmada kritik bir rol oynuyor.
AA muhabirinin derlediği bilgilere göre, yapay zeka; akıllı şebekeler, enerji talep yönetimi, santrallerde problem öncesi tespitler, bakım ve onarım gibi birçok alanda kullanılmaktadır. Bunun yanı sıra, yenilenebilir enerji kaynaklarından elektrik üretiminde tahmin yürütme, karbon yakalama ve depolama, enerji ticareti, akıllı ev ve binalarda, petrol ve doğal gaz keşif süreçlerinde de etkin bir şekilde rol almaktadır.
Yapay zeka, enerji üretim ve endüstrisinin her aşamasında; elektrikte akıllı şebeke yönetimi ile yenilenebilir enerji tahminleri, nükleer santral güvenliği gibi kritik alanlarda verimliliği artırmayı amaçlıyor.
ABD Başkanı Donald Trump, 22 Ocak'ta yapmış olduğu açıklamada, yapay zeka altyapısına 500 milyar dolarlık özel sektör yatırımı yapılacağını belirtmişti. Avrupa Birliği (AB) Komisyonu Başkanı Ursula von der Leyen ise Avrupa'da yapay zeka alanına 200 milyar avroluk bir yatırım gerçekleştirmeyi hedeflediklerini ifade etti.
Enerji sektöründeki bakım-onarım harcamalarının 150 milyar dolar olduğu belirtilirken, Global Enerji Derneği Başkanı Murat Dilek, teknolojinin hızla değiştiği bu dönemde yapay zekanın sektörde büyük katkılar sağladığını vurguladı. Dilek, enerjide dağıtım sürecinin optimize edilebildiği ve hava tahminleri ile güneş ve rüzgar enerji santrallerinin verimli yönetilebildiğini aktardı.
Özellikle, depolama teknolojilerinde elektrikteki arz ve talep dengesinin yapay zeka ile öngörülebildiğini belirten Dilek, yapay zekanın bakım-onarım maliyetlerini de azaltabileceğini ifade etti. Rüzgar türbinlerinde sensörler aracılığıyla motorun titremesinin ölçüldüğünü ve arızaların çok daha başlanğıç aşamasında tespit edilerek müdahale edildiğini ekledi. Bu durum, yatırımcılar için önemli bir destek sağlarken, enerji arzının güvenliğini artırıyor.
Dilek, Türkiye'nin güneş ve rüzgar enerjisinde belirlenen hedeflerin yapay zeka öncesinde belirlendiğini hatırlatarak, yeni ve daha büyük hedefler koyulması gerektiğini dile getirdi.
