Uykusuzluk, uykuya dalmakta, uykuda kalmakta veya yeterli uyku alamamakta zorlanmak anlamına gelir. Uykusuzluk, hem fiziksel hem de ruhsal sağlığınızı olumsuz etkileyebilir. Peki, insomnia nedir, nasıl anlaşılır? İnsomnia hastaları kaç saat uyur? Haberimizde...
İNSOMNİA NEDİR?
İnsomnia, uyku bozukluğu olarak tanımlanabilir. Uykusuzluk, kişinin uykuya dalmasını veya uykuda kalmasını engelleyen bir durumdur. Uykusuzluk, uyandıktan sonra kendinizi dinlenmiş hissetmenizi engeller. Ayrıca, uykusuzluk, günlük yaşamınızı, iş veya okul performansınızı, ruh halinizi ve genel sağlığınızı olumsuz etkileyebilir.
Uykusuzluk, geçici veya kronik olabilir. Geçici uykusuzluk, stres, seyahat, çevresel değişiklikler gibi faktörlere bağlı olarak ortaya çıkabilir. Genellikle kısa süreli ve kendiliğinden düzelen bir durumdur. Kronik uykusuzluk ise daha uzun süreli ve daha ciddi bir sorundur. Kronik uykusuzluk, en az üç ay boyunca haftada en az üç gece uykusuzluk yaşamak anlamına gelir. Kronik uykusuzluğun nedenleri arasında depresyon, anksiyete, kronik ağrı, uyku apnesi, ilaç veya madde kullanımı gibi faktörler bulunabilir.
İNSOMNİA OLDUĞUMU NASIL ANLARIM?
İnsomnia, birçok belirti ile kendini gösterebilir. Bunlar arasında şunlar sayılabilir:
* Uykuya dalmakta zorluk çekmek
* Gece boyunca sık sık uyanmak
* Çok erken uyanmak ve tekrar uyuyamamak
* Uyandıktan sonra dinlenmiş hissetmemek
* Gündüz yorgunluk, uyuşukluk veya uyuklama hali
* Konsantrasyon, hafıza veya öğrenme güçlüğü
* Ruh hali değişiklikleri, sinirlilik, depresyon veya anksiyete
* Gün içinde sık sık hata yapmak veya kazalara neden olmak
Eğer bu belirtilerden biri veya birkaçını yaşıyorsanız, insomnia olma ihtimaliniz yüksektir. Uykusuzluk, yaşam kalitenizi düşürdüğü için, bir doktora başvurmanız ve uygun tedaviyi almanız önemlidir.
İNSOMNİA HASTALIĞI NASIL GEÇER?
İnsomnia hastalığı, farklı tedavi yöntemleri ile geçirilebilir. Tedavi seçimi, uykusuzluğun nedenine, şiddetine ve süresine bağlıdır. İnsomnia tedavisinde şu yöntemler kullanılabilir:
İlaç tedavisi
Doktorunuz, size uyku ilacı veya uyku kalitesini artıran ilaçlar reçete edebilir. Bu ilaçlar, uykusuzluğun belirtilerini azaltabilir, ancak altta yatan nedeni çözmez. Ayrıca, bu ilaçların yan etkileri veya bağımlılık yapma riski olabilir. Bu nedenle, ilaç tedavisini doktorunuzun önerisi ve gözetimi altında uygulamalısınız.
Bilişsel davranışçı terapi
Bu terapi, uykusuzluğun psikolojik nedenlerini ele alır. Stres, kaygı, depresyon gibi duygusal sorunlar, uykusuzluğa neden olabilir veya uykusuzluğu kötüleştirebilir. Bilişsel davranışçı terapi, bu sorunlarla baş etmenize ve olumsuz düşünce kalıplarınızı değiştirmenize yardımcı olur. Ayrıca, uyku hijyeni, gevşeme teknikleri, uyku kısıtlaması gibi yöntemlerle uyku alışkanlıklarınızı iyileştirmenize de katkı sağlar.
Yaşam tarzı değişiklikleri
Uykusuzluğu önlemek veya azaltmak için, bazı yaşam tarzı değişiklikleri yapmanız faydalı olabilir. Bunlar arasında şunlar sayılabilir:
* Düzenli uyku saatleri oluşturmak
* Yatak odasını rahat, sessiz, karanlık ve serin bir ortam haline getirmek
* Uyarıcı maddelerden kaçınmak (kafein, nikotin, alkol, uyuşturucu)
* Egzersiz yapmak (uyku saatinden en az 3 saat önce)
* Yatmadan önce sıcak bir duş almak, süt içmek, kitap okumak gibi rahatlatıcı aktiviteler yapmak
* Yatmadan önce ağır yemekler, baharatlı yiyecekler, asitli içecekler tüketmemek
* Yatakta televizyon izlemek, telefonla oynamak, çalışmak gibi uyku dışı aktivitelerden kaçınmak
İNSOMNİA HASTALARI GÜNDE KAÇ SAAT UYUR?
İnsomnia hastaları, günde kaç saat uyuduklarına değil, uyku kalitelerine göre değerlendirilmelidir. Çünkü, insomnia hastaları, uyku süreleri normal olsa bile, uyku kalitesi düşük olduğu için kendilerini dinlenmemiş hissedebilirler. Bu nedenle, insomnia hastalarının uyku süresinden çok, uyku kalitesini artırmaya odaklanmaları gerekir.
Genel olarak, yetişkin bir bireyin günde ortalama 7-8 saat uyuması önerilir. Ancak, bu süre kişiden kişiye değişebilir. Bazı insanlar daha az uykuyla da iyi hissedebilirken, bazıları daha fazla uyku ihtiyacı duyabilir. Önemli olan, uyandığınızda kendinizi dinlenmiş, enerjik ve zinde hissetmenizdir.
İnsomnia hastaları, uyku sürelerini ve kalitelerini takip etmek için uyku günlüğü tutabilirler. Uyku günlüğü, yatma ve kalkma saatlerinizi, uyku sürenizi, uykunuzun kaç kez bölündüğünü, uykudan önce ve sonra nasıl hissettiğinizi, gün içinde ne kadar uyuduğunuzu, ne yediğinizi, ne içtiğinizi, ne kadar egzersiz yaptığınızı, ilaç kullandığınızı gibi bilgileri içeren bir kayıttır. Uyku günlüğü, uykusuzluğun nedenlerini ve etkilerini anlamanıza ve uyku alışkanlıklarınızı değiştirmenize yardımcı olabilir.
