Ürdün, Netanyahu'nun E1 anlaşmasını iki devletli çözümü zayıflatmakla suçladı
Ürdün, İsrail Başbakanı Binyamin Netanyahu ile Ma'ale Adumim Yerleşimleri Birliği belediyesi arasında imzalanan ve E1 Projesi kapsamında yerleşim alanlarını genişletmeyi hedefleyen anlaşmanın, iki devletli çözümü baltaladığını açıkladı.
Anlaşmanın içeriği ve liderlerin açıklamaları
Netanyahu, imza töreninde "Filistin Devleti olmayacağına dair sözümüzü yerine getireceğiz, burası bize ait." ifadelerini kullanarak Filistin devletinin kuruluşuna izin vermeyeceklerini belirtti. Anlaşma, Ma'ale Adumim ve çevresindeki yerleşimleri E1 Projesi kapsamında genişletmeyi öngörüyor.
Ürdün'ün resmi tepkisi
Ürdün Dışişleri Bakanlığı tarafından yapılan açıklamada, Netanyahu'nun E1 bölgesindeki planı imzalamasının ve Filistin devletinin kurulmasını engellemeye yönelik söylemlerinin kınandığı belirtildi. Açıklamada, bu adımın uluslararası hukukun açık ihlali olduğu, iki devletli çözümün baltalanması ve Filistin halkının 1967 sınırlarında başkenti Doğu Kudüs olan bağımsız bir devlet kurma hakkına yönelik bir saldırı teşkil ettiği vurgulandı.
Yetkiler ve uyarılar
Açıklamada ayrıca İsrail yönetiminin işgal altındaki Filistin toprakları üzerinde herhangi bir egemenlik iddiasında bulunamayacağı hatırlatıldı ve Tel Aviv yönetiminin yayılmacı politikaları ile yetkililerin ırkçı ve provokatif söylemlerinin doğuracağı sonuçlara karşı uyarıda bulunuldu.
E1 Projesi ve yerleşimlerin kapsamı
Ma'ale Adumim, Kudüs'ün doğusunda, Ölü Deniz yönünde uzanan bir dizi yerleşimden oluşuyor ve E1 Projesi bu yerleşimleri doğrudan Kudüs'e bağlamayı hedefliyor. Proje kapsamında 1999'da bölgeye 4 binden fazla yasa dışı konut ve otel inşa etmek için 12 bin dönüm Filistin toprağı gasbedildiği belirtiliyor.
Siyasi etkiler ve yerel planlar
Aşırı sağcı Maliye Bakanı Bezalel Smotrich, geçen ay proje için onay planını duyurarak bunun "Filistin Devleti fikrini ortadan kaldıracak." dedi. Smotrich, onayla Ma'ale Adumim yakınlarında 3 bin 401 konut ve civar bölgelerde 3 bin 515 yeni konut inşa edileceğini ifade etmişti.
Projenin stratejik hedefleri
E1 Projesi, Doğu Kudüs ile Batı Şeria'daki Filistin toprakları arasındaki bağlantıyı kesmeyi ve Filistin bölgelerini izole etmeyi amaçlıyor. Bu amaç, iki devletli çözümün uygulanabilirliğini doğrudan etkileyebilecek bir siyasi ve coğrafi değişiklik olarak değerlendiriliyor.
Özetle, Ürdün'ün tepkisi, E1 kapsamındaki genişleme girişiminin hem hukuki hem de siyasi boyutlarda ciddi kaygılara yol açtığını ortaya koyuyor ve bu adımın bölgedeki geleceğe etkileri üzerine uluslararası soru işaretleri doğuruyor.
