UAEA 69. Genel Konferansı'nda Orta Doğu'da 'nükleer silahlardan arındırılmış bölge' kararı
Uluslararası Atom Enerjisi Ajansı (UAEA) 69. Genel Konferansı'nda, Mısır tarafından sunulan ve Orta Doğu'da "nükleer silahlardan arındırılmış bölge" kurulması çağrısı içeren karar kabul edildi. Karar, 120 lehte, 0 aleyhte ve 7 çekimser oyla onaylandı.
Kararda, bölgedeki tüm ülkelere Nükleer Silahların Yayılmasının Önlenmesi Antlaşması (NPT)'ye katılma çağrısı yapıldı. Ayrıca, Orta Doğu'daki tüm nükleer faaliyetlerin UAEA'nın tam kapsamlı denetimine açılmasının "acil bir ihtiyaç" olduğu vurgulandı.
Karar metninde, bu tür bir adımın bölgedeki barış ve güvenliğin güçlendirilmesine katkı sağlayacağı kaydedildi ve ilgili tüm tarafların, "nükleer silahlardan arındırılmış bölge" kurulması için gerekli adımları atması gerektiği belirtildi. Tüm ülkeler, bölgenin kurulmasına yönelik çabalara zarar verecek her türlü eylemden kaçınmaya çağrıldı; özellikle, bölge kurulana dek nükleer silah geliştirme, üretme, test etme veya başka yollarla edinme gibi bu hedefi "baltalayacak eylemler"den uzak durmaları istendi.
Kararda ayrıca UAEA'nın, özellikle uluslararası barış ve güvenliğin korunmasında sorumluluğa sahip devletlere bu kararın uygulanmasını kolaylaştırma ve UAEA Başkanına her türlü desteği sağlama çağrısında bulunduğu vurgulandı.
Ukrayna'daki nükleer tesislere ilişkin karar
Aynı oturumda Ukrayna'daki nükleer tesislere ilişkin karar da ele alındı ve karar 62 lehte, 7 aleyhte ve 46 çekimser oyla kabul edildi. Metinde, Rusya'dan Ukrayna'daki nükleer tesislere yönelik tüm eylemlerini derhal durdurması istendi. Ayrıca, Rusya'nın Zaporijya Nükleer Güç Santrali'ndeki personel çekilmesi çağrılarını görmezden gelmesinden duyulan endişe ifade edildi.
Mısır'ın çağrısı ve bölgedeki mevcut durum
Mısır Dışişleri Bakanlığı'nın 13 Eylül tarihli yazılı açıklamasında, Nükleer Silahların Yayılmasının Önlenmesi Antlaşması'nın özellikle Orta Doğu'da genelgeçer hale getirilmesi gerektiği belirtilmiş; böylece bölgedeki tüm ülkelerin istisnasız anlaşmaya dahil olacağı, tüm nükleer tesislerin UAEA denetimine alınacağı ve şeffaflığın sağlanacağı vurgulanmıştı. Açıklamada, Orta Doğu'da nükleer programları olan ülkelere çifte standart uygulanmaması gerektiği ve bölgenin nükleer silahlardan arındırılmasının kritik önemde olduğu ifade edilmişti.
Haberde ayrıca, Orta Doğu'da NPT'ye taraf olmayan tek ülkenin İsrail olduğu not edildi.
