Türkiye, sera gazları ile mücadele amacıyla ilk İklim Kanunu Teklifini Türkiye Büyük Millet Meclisi'ne (TBMM) sundu. Teklifte, sera gazı emisyonlarının takibine ilişkin düzenlemeler, cezalar ve gönüllü karbon piyasaları üzerine detaylı hükümler getiriliyor.
Emisyon takibi gerekli kılınan bu düzenlemede, doğrulanmış sera gazı emisyonu raporunu süresinde sunmayanlara 500 bin Türk lirasından 5 milyon Türk lirasına kadar idari para cezası uygulanması öngörülüyor. Ayrıca, AK Parti milletvekilleri tarafından hazırlanan teklifte gönüllü karbon piyasaları ve denkleştirme süreçlerine yönelik düzenlemelere de yer veriliyor.
Denkleştirme ve Karbon Kredisi Sistemleri
Teklif, Emisyon Ticaret Sistemi (ETS) ile tahsisat yükümlülüklerinin bir kısmının karşılanabilmesi amacıyla denkleştirme yapılmasına izin veriyor. Sera gazı emisyonlarının azaltımı ve giderimi faaliyetleri ile karbon kredisi üreten ulusal bir sistem kurulması öngörülüyor. Bu sistemi İklim Değişikliği Başkanlığı yönetecek ve gerekli yöntemleri belirleyecek.
Yanıltıcı bilgi sunan projelere yaptırımlar da gündemde. Hileli işlemlerin tespiti halinde tahsisat yükümlülüğüne bağlı denkleştirme azaltılacak ve yaptırımlar uygulanacak.
Gelirler ve Yaptırımlar
Düzenlemede, sera gazı emisyon izni ve ETS kapsamındaki tahsisat satış gelirleri gibi özel gelirlerin kullanımı ve bütçeli harcamaları da kapsamlı bir şekilde ele alınıyor. Buradan elde edilecek gelirlerin, gelecekte iklim değişikliği ile mücadele ve yeşil dönüşüm projelerinde kullanılmak üzere özel ödenek olarak değerlendirileceği belirtiliyor.
Teklif, cezai yükümlülüklerin ihlali durumunda idari para cezaları öneriyor. Örneğin, mevcuttaki yükümlülüklere aykırı hareket edenler için 120 bin Türk lirasından 5 milyon Türk lirasına kadar ceza öngörülüyor.
İklim Değişikliği ile Mücadele
Teklif kapsamında, yeşil dönüşüm ve iklim değişikliği ile mücadele desteklerinin kullanımı da detaylandırıldı. Sera gazı emisyonlarının azaltımına yönelik yatırımlar teşvik edilecek, bunların finansmanı için yeni mekanizmalar oluşturulacak.
Türkiye'deki karbon piyasası uygulamaları, finansal araçların geliştirilmesi ve iklim yatırımları ile ilgili teşvikler, kurum ve kuruluşların görevleri dâhilinde yürütülecek.
İklim Değişikliği Başkanlığı, planlanan düzenlemeleri, belirli süreçler ve usuller çerçevesinde hayata geçirecek. Böylece, sera gazı salımının kontrolü ve iklim değişikliği ile mücadele hususunda önemli adımlar atılmış olacak.
(Sürecek)
