Türkiye'nin İlk İklim Kanunu: 10 Önemli Soru ve Cevap
Kemal Karadağ - Türkiye, iklim değişikliği ile mücadelesini yasal bir çerçeveye kavuşturacak ilk "İklim Kanunu"nu kabul etti. Bu yasa, 2053 net sıfır emisyon hedefinin gerçekleştirilmesi ve sera gazı emisyonlarının azaltılması için kapsamlı bir yol haritası sunuyor.
İklim Kanunu Teklifi, Türkiye Büyük Millet Meclisi Genel Kurulu'nda onaylanarak yasalaştı. Bu düzenleme ile iklim değişikliği ile mücadelede kamu kurumlarına, Ulusal Katkı Beyanı ve strateji belgeleri doğrultusunda yeni sorumluluklar verilecek. Yerel düzeyde İklim Değişikliği Eylem Planları hazırlanacak, böylece bölgesel ihtiyaçlar ve riskler göz önünde bulundurulacak.
1. İklim değişikliğiyle mücadelede hangi adımlar atılacak?
İlgili kamu kurumları, iklim değişikliğinin ekosistemler üzerindeki olumsuz etkilerini azaltacak tedbirler alacak, deniz ve kara koruma alanları güçlendirilecek ve sürdürülebilir ekosistem yönetimi sağlanacak. Çölleşme ve erozyon ile mücadele kapsamında ağaçlandırma projeleri hayata geçirilecek.
2. Sera gazı emisyonlarının azaltılması için neler yapılacak?
Sera gazı emisyonları, Ulusal Katkı Beyanı ve İklim Değişikliği Başkanlığı'nın strateji belgeleri çerçevesinde azaltılacak. Her sektör için belirlenen emisyon azaltım faaliyetleri yürütülecek.
3. İklim değişikliğiyle ilgili eylem ve strateji planları nasıl hazırlanacak?
Strateji ve eylem planları, İklim Değişikliği Başkanlığı koordinasyonunda ulusal ölçekte hazırlanacak ve ilgili kurumların katılımıyla güncellenecektir.
4. İllerde hangi çalışmalar hayata geçirilecek?
Her ilde bir İl İklim Değişikliği Koordinasyon Kurulu kurulacak. Kurul, ilin iklim değişikliği stratejisini belirleyecek ve uygulama süreçlerini denetleyecek.
5. İklim değişikliğiyle mücadelede yatırımlar ve finansal kaynaklar için neler yapılacak?
İklim değişikliği ile mücadele projeleri için iklim finansmanı ve teşvik kaynakları geliştirilecektir. İlgili raporlarla finansal kaynakların yönlendirilmesi sağlanacaktır.
6. Emisyon Ticaret Sistemi nasıl kurulacak?
İklim Değişikliği Başkanlığı tarafından bir Emisyon Ticaret Sistemi (ETS) kurulacak ve ulusal tahsisatlar belirlenecektir.
7. Sera gazı emisyonlarına neden olan işletmeler için hangi sistem uygulanacak?
Sera gazı emisyonu gerçekleştiren işletmelerin, İklim Değişikliği Başkanlığı'ndan emisyon izni alması gerekecektir.
8. Ozon tabakasını incelten madde kullananlar için yaptırımlar ne olacak?
Kullanıma sunulan ozon tabakasını incelten maddeler için ciddi idari para cezaları uygulanacaktır.
9. Sera gazı emisyonuna ve florlu sera gazına ilişkin yasaklara uymayanlara hangi cezalar verilecek?
Sera gazı emisyon raporlarını zamanında sunmayanlara 500 bin lira ile 5 milyon lira arasında ceza düzenlemesi yapılacaktır.
10. Yeni uygulamalarla ilgili planlama ve uyarlama süresi ne kadar olacak?
Mevzuata ilişkin uyarlamaların 31 Aralık 2027’ye kadar gerçekleştirilmesi hedefleniyor; bu süre Cumhurbaşkanı tarafından bir yıla kadar uzatılabilir.