Türkiye'nin ayakkabı ihracatı ilk 6 ayda 489,2 milyon dolar
Türkiye'nin ayakkabı sektörü, bu yılın ilk 6 ayında 489,2 milyon dolar ihracat gerçekleştirdi. Aynı dönemde sektöre yönelik ithalat 804,3 milyon dolar olup, dış ticaret hacmi 1,3 milyar dolar olarak hesaplandı. Bu veriler, sektördeki dış ticaret dengesinin ithalat yönünde açık verdiğini ortaya koyuyor.
Dış ticaret verileri ve pazar dağılımı
TÜİK Özel Ticaret Sistemi verilerine göre, dönem içinde en fazla ihracat 45,6 milyon dolar ile Irak'a yapıldı. Bunu sırasıyla 34 milyon dolar ile Almanya, 33,9 milyon dolar ile Romanya, 26,9 milyon dolar ile Suudi Arabistan ve 24,2 milyon dolar ile Rusya izledi. İthalatta ise başlıca menşeler Çin (262,9 milyon dolar), Vietnam (225,4 milyon dolar) ve İtalya (108,1 milyon dolar) oldu.
Küresel ve yerel pazar görünümü
AA muhabirinin derlemesine göre, küresel deri ve deri mamulleri endüstrisi 2023'te büyüklüğü 390 milyar doları aştı ve 2032'de 598 milyar doları geçmesi öngörülüyor. Küresel ayakkabı pazarının 2029 yılına kadar yıllık ortalama yüzde 2,21 büyüme kaydetmesi ve satış hacminin 14,7 milyar çifte ulaşması bekleniyor. Türkiye'de ayakkabı imalat endüstrisi 2023'te 3,7 milyar dolar hacme ulaşırken, bazı öngörüler 2028'de sektör büyüklüğünün 3,4 milyar dolara gerileyebileceğini ifade ediyor. Buna rağmen Türkiye, üretim potansiyeli ve konumuyla hâlen önemli bir üretici olarak değerlendiriliyor.
Sektörün beklentileri ve vurgu yapan sorunlar
Ayakkabı Yan Sanayicileri Derneği (AYSAD) Başkanı Sait Salıcı, Türkiye'nin güçlü bir üretim geçmişine ve ciddi üretim kapasitesine sahip olduğunu vurguladı. Salıcı, Irak, Almanya, Romanya, Suudi Arabistan ve Rusya'ya yönelik güçlü taleplerin arkasında coğrafi yakınlık, lojistik avantajlar ve Türk üreticilerin kalite, tasarım ve esneklik yeteneklerinin bulunduğunu belirtti. Ayrıca piyasa taleplerinin hem fiyat hem kalite dengesini kurabilen ürünlere yöneldiğini ifade etti.
Salıcı, sektörün öncelikli beklentileri arasında haksız rekabete yol açan düşük fiyatlı ithal ürünlere karşı alınacak önlemler, gümrük uygulamalarının güçlendirilmesi ve denetimlerin sıkılaştırılmasının yer aldığını söyledi. Sektörün maliyet baskılarıyla karşılaştığını; bu durumun rekabet gücünü zayıflattığını belirtti. Devlet destek ve teşviklerinin etkinleştirilmesi, nitelikli iş gücünün yetiştirilmesi, yeni nesil teknolojilere yatırım yapılması, markalaşma süreçlerinin desteklenmesi ile ham madde ve enerji maliyetlerindeki dalgalanmaların stabilizasyonunun üretim maliyetlerini düşürüp rekabet gücünü artıracağına dikkat çekti.
Yan sanayi ve sektörün sürdürülebilirliği
Salıcı, ayakkabı sektörünün yalnızca moda unsuru olmadığını; binlerce kişiye istihdam sağlayan stratejik bir alan olduğunu vurguladı. Yan sanayinin sektör ekosisteminin belkemiği olduğunu belirterek, ham madde, kalıp, taban ve diğer yan ürünlerin üretiminin desteklenmesinin önemini öne çıkardı. Bu sebeple, paydaşlarla koordinasyon ve hedefe yönelik politikalarla sektörün dayanıklılığının ve ihracat potansiyelinin güçlendirilmesi gerektiğini dile getirdi.
Özetle, sektör verileri Türkiye'nin ayakkabı üretim ve ihracat potansiyelinin sürdüğünü, ancak maliyet baskıları ve ucuz ithal ürünlerin yarattığı rekabetin sektörel politikalar ve teşviklerle ele alınması gerektiğini gösteriyor.
Türkiye'nin ayakkabı ihracatı, bu yılın ilk 6 ayında 489,2 milyon dolar olarak gerçekleşirken, bu dönemde Türk ayakkabılarına en fazla talep Orta Doğu ve Avrupa'dan geldi. Ayakkabı Yan Sanayicileri Derneği (AYSAD) Başkanı Sait Salıcı, konuya ilişkin açıklama yaptı.
