Beşeri Kalkınma Endeksi 2022 Verileri Açıklandı
Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK), 2018-2022 dönemine ait il düzeyinde beşeri kalkınma endeksi verilerini kamuoyuna sundu. Buna göre, 2022 yılında en yüksek beşeri kalkınma endeksine sahip il Ankara olarak belirlendi. 2018'de 0,844 olan endeks, 2022'de %1,1 artışla 0,854 seviyesine ulaştı.
Bu artışla birlikte Türkiye, Birleşmiş Milletler Kalkınma Programı tarafından belirlenen 'Çok Yüksek Gelişmişlik' düzeyindeki ülkeler arasına girdi. Beşeri kalkınma endeksi, yaşam beklentisi, eğitim ve gelir gibi üç önemli bileşenden oluşmaktadır. 2022'de yaşam beklentisi endeksi %2,2 azalarak 0,882, eğitim endeksi %3 artarak 0,807 ve gelir endeksi ise %2,6 artışla 0,875 olarak kaydedilmiştir.
Ankara Zirvede, Diğer İller Arkasından Geliyor
2022 verilerine göre, en yüksek beşeri kalkınma endeksine sahip il %0,891 ile Ankara olurken, onu %0,886 ile İstanbul ve Kocaeli, %0,870 ile İzmir ve %0,867 ile Muğla takip etmiştir. Beşeri kalkınma endeksinin en düşük olduğu il ise %0,748 ile Ağrı olarak belirlenmiş, bu ili %0,755 ile Şanlıurfa, %0,757 ile Van, %0,756 ile Muş ve %0,759 ile Bitlis izlemiştir.
Artış ve Düşüş Gösteren İller
Beşeri kalkınma endeksinin 2018-2022 yıllarında en çok artış gösterdiği iller arasında %4,1 ile Kilis, %4 ile Şırnak, %3,9 ile Çankırı ve Hakkari ile %3,8 ile Ağrı bulunmaktadır. Aynı dönemde endeksin düştüğü iller ise %0,2 ile Trabzon, %0,1 ile Ordu, %0,03 ile Rize ve %0,02 ile Karabük olarak kaydedilmiştir.
Beşeri Kalkınma Endeksi: Önemi ve Hesaplanma Yöntemi
TÜİK bülteninde, beşeri kalkınma endeksinin ülkenin iktisadi kalkınma sürecinde önemli bir gösterge olduğu vurgulandı. Endeks, Birleşmiş Milletler Kalkınma Programı (UNDP) tarafından yaşam beklentisi, eğitim ve gelir verileri üzerinden hesaplanmaktadır. Endeks, 0 ile 1 arasında değerlendirilmektedir ve 0,8 ve üzeri değerler 'Çok Yüksek Beşeri Kalkınma' seviyesini, 0,7 ile 0,8 arasındaki değerler 'Yüksek Beşeri Kalkınma' seviyesini temsil etmektedir. 0,55'in altındaki değerler ise 'Düşük Beşeri Kalkınma' olarak sınıflandırılmaktadır.
Artık Türkiye, beşeri kalkınma endeksini il seviyesinde resmi istatistik olarak yayımlamakta ve bu veri milli politikalara yön vermektedir.
