Türkiye'de biyoteknoloji alanında önemli bir adım atılıyor. "Ulusal Omiks Platformu", akademik ve endüstriyel paydaşların işbirliğini güçlendirerek yenilikçi ve öncü çalışmalara kapı aralayacak. Bu platformun yanı sıra "Biyoteknoloji Üretim Programı" da devreye alınacak.
Sanayi ve Teknoloji Bakanlığı'nın "2030 Sanayi ve Teknoloji Stratejisi" kapsamında yapılan değerlendirmelere göre, Türkiye, biyoteknolojik ve genomik araştırmalara yatırım yaparak küresel ilaç pazarında önemli bir konuma gelebilir. Pandemi sürecinde aşı geliştirme hızının artması, biyoteknolojik ilaçların önemini daha fazla ortaya koydu. 2019 yılında dünya genelinde ilaç satışlarının %31'i biyoteknolojik ürünlerden oluşurken, bu oran 2021'de %39'a, 2023'te ise %41'e yükseldi. Biyoteknolojik ilaçların payının, 2028 yılına kadar %46’ya çıkması öngörülüyor.
Türkiye'nin ilaç pazarı, 9,35 milyar dolarlık bir büyüklüğe sahip ve dünya ilaç pazarında ilk 20'de yer alıyor. Biyoteknolojik ürünler, bu pazarın %17,6'sını oluşturuyor. Türkiye İlaç ve Tıbbi Cihaz Kurumu tarafından ruhsatlandırılan 374 biyoteknolojik ilaç ve 103 biyobenzer ilaç bulunuyor. Bu ilaçlardan 33'ünün üretimi Türkiye'de gerçekleştiriliyor.
Omiks Platformu hakkında detaylar
Kurulması planlanan "Ulusal Omiks Platformu", büyük veri setlerinin güvenilir bir şekilde toplanmasını, depolanmasını ve analiz edilmesini sağlayarak çağdaş biyoteknoloji çözümleri sunmayı amaçlıyor. Yapay zeka ve kişiselleştirilmiş tıp uygulamaları ile entegre olan bu platform, sistem biyolojisinin temelini oluşturacak bir altyapı sunma potansiyeline sahip.
Omiks Platformu, akademik ve endüstriyel işbirliği ile biyoteknoloji alanında yenilikçi çalışmaların önünü açmayı hedefliyor. Böylece kanser tedavilerinden metabolik hastalıkların tedavisine kadar geniş bir biyomedikal uygulama yelpazesine katkı sağlaması bekleniyor.
Biyoteknolojik ilaç üretimi desteklenecek
"Biyoteknoloji Üretim Programı" ile Türkiye'nin biyoteknolojik ilaç ithalatının azaltılması ve zamanla net ihracatçı konumuna ulaşılması hedefleniyor. Bu kapsamda TÜBİTAK, üniversiteler ve Sağlık Bakanlığı iş birliği ile yerli biyoteknolojik ilaç üretiminin desteklenmesi planlanıyor. Bu yatırımlar, Teknoloji Odaklı Sanayi Hamlesi Programı ile teşvik ediliyor ve uzun vadeli finansman olanakları sağlanıyor.
Gelecek yıllarda sağlık teknolojileri alanında büyüme öngörülüyor
2022’de kurulan Biyoteknoloji İhtisas OSB, girişimciler, bilim insanları ve sanayicilerin buluştuğu bir platform olarak hizmet veriyor. Türkiye’nin sağlık alanında küresel rekabette yer alması için kamu alımları ile uzun vadeli öngörülebilirlik sağlanması gerekmektedir. Önümüzdeki 5 yıl içinde onkoloji, immünoloji, diyabet ve obezite alanlarında büyümenin hızlanması bekleniyor. Nadir nörolojik bozukluklar için yeni tedavi yöntemleri ve antikor ilaç konjugatları gibi yenilikçi çözümlerin ise 2030 yılına kadar önemli bir gelişim göstermesi öngörülüyor.
