Türkiye'de 2025 Arabuluculuk Raporu: 1,2 Milyon Anlaşma, 2,5 Milyon Vatandaş
2025 yılı, Türkiye'de arabuluculuk sisteminin kullanımında önemli bir dönüm noktası oldu. Resmi veriler, arabuluculuk yoluyla sağlanan anlaşma sayısında ve hizmetten yararlanan vatandaş sayısında yeni rekorlar olduğunu gösteriyor.
Rekorlar ve temel veriler
TURAMEP Sözcüsü Arabulucu Dr. Umut Metin tarafından açıklanan verilere göre, 2025 yılında arabuluculukta toplam 1,2 milyon anlaşma sağlandı ve yaklaşık 2,5 milyon vatandaş hukuki uyuşmazlıklarını mahkemeye başvurmadan çözme imkânı buldu. Toplam başvuru sayısı 1,8 milyon olarak kaydedildi ve arabuluculukta başarı oranı yüzde 66 oldu; bu da "her 3 görüşmeden 2'sinde anlaşma" anlamına geliyor.
Gönüllü arabuluculukta belirgin artış
2025'te gönüllü arabuluculukla sağlanan anlaşma sayısı 920 bin olarak açıklandı. Dr. Metin, arabuluculuğun yasalaşmasının üzerinden geçen yaklaşık 10 yıllık sürede toplum tarafından benimsenerek, zorunluluk bulunmayan alanlarda bile ilk tercih haline geldiğini belirtiyor. Bu rakam, arabuluculuğun rıza, empati ve uzlaşma gibi kültürel değerlerle modern hukuk uygulamasının kesiştiğinin somut göstergesi olarak sunuluyor.
2014–2025 dönemine genel bakış
Arabuluculuğun uygulamaya konduğu 2014 yılından 2025 sonuna kadar toplam arabuluculuk oturumu yaklaşık 9 milyon olarak raporlandı; bu oturumlardan 5,2 milyon anlaşmayla sonuçlandı ve yaklaşık 400 bin dosyada müzakereler devam ediyor. Bu veriler ışığında, yakın vadede toplam anlaşma sayısının 5,5 milyona ulaşması bekleniyor. Aynı dönemde arabuluculuk yoluyla tanışan vatandaş sayısının yaklaşık 11 milyon olduğu kaydedildi.
Zaman içindeki büyüme ve etkiler
Yıllar içinde gönüllü arabuluculuk anlaşma sayıları hızlı bir artış gösterdi; örneğin 2018 sonunda 63 bin, 2024 sonunda 720 bin iken 2025 sonunda gönüllü anlaşma sayısı 920 bine yükseldi. Bu, yaklaşık 7 yıllık sürede gönüllü anlaşmalarda yaklaşık 15 kat artış anlamına geliyor. 2025'teki 200 binlik artışın çok taraflı uyuşmazlıklar da dikkate alındığında yaklaşık 500 bin vatandaşın arabuluculuğu tercih ettiğini gösterdiği vurgulanıyor.
Toplumsal güven ve icra verileri
Arabuluculukta varılan anlaşmaların uygulanması bakımından da yüksek güven sergilendi. Verilere göre, anlaşmaların yüzde 99unda taraflar yükümlülüklerini kendiliğinden yerine getirirken, icra edilebilirlik için Sulh Hukuk Mahkemelerine yapılan başvuru oranı yalnızca yüzde 1 seviyesinde kaldı. Bu tablo, arabuluculuğun mahkemelerin iş yükünü azaltmasının ötesinde; sözüne sadık, barışçıl bir toplumsal ilişkiler altyapısını güçlendirdiğine işaret ediyor.
TÜRAMeP ve "Türk Modeli Arabuluculuk" değerlendirmesi
Dr. Metin, "Türk Modeli Arabuluculuk" ifadesiyle Türkiye'de uygulanan yaklaşımın uluslararası alanda örnek teşkil ettiğini belirtiyor. İşçi-işveren uyuşmazlıkları, ticari ihtilaflar, ortaklığın giderilmesi, komşuluk ve kat mülkiyeti kaynaklı sorunlar ile kira uyuşmazlıkları gibi geniş bir alanda arabuluculuğun mahkemeye gitmeden başvurulması gereken etkili bir kurum haline geldiği vurgulandı. Metin, artık uyuşmazlık çözümünde ilk tercih olarak mahkemelerden çok arabuluculuğun akla geldiğini ifade etti.
Sonuç olarak, 2025 verileri arabuluculuğun Türkiye'de hem nicelik hem nitelik olarak güçlendiğini gösteriyor; yüksek anlaşma oranları, gönüllü başvurulardaki artış ve uygulamadaki güven, arabuluculuğun toplumsal uzlaşma kültürünü pekiştirdiğine dair güçlü göstergeler sunuyor.
TÜRKİYE ARABULUCULAR VE ARABULUCULUK MERKEZLERİ (TURAMEP) SÖZCÜSÜ ARABULUCU DR. UMUT METİN
