Türk sanayisi robotlaşmayı hızlandırıyor
Yapay zeka ve robotik sistemler sadece fuarların konusu olmaktan çıkarak, üretim hattında somut değişimlere yol açıyor. Türkiye, otomotiv ve savunma başta olmak üzere birçok sektörde artan robot kullanımıyla küresel pazarda öne çıkıyor.
Türkiye'nin konumu ve sektör eğilimleri
Uluslararası Robot Federasyonu verilerine paralel bir seyirle Türkiye'de de robotlaşma hızla ilerliyor. Sektörler arasında otomotiv, beyaz eşya, gıda ve sağlık gibi alanlarda robot uygulamaları yaygınlaşıyor. Artan iş gücü maliyetleri ve yatırımın geri dönüş süresinin kısalması, üreticileri otomasyon yatırımlarına yönlendiriyor.
ABB Türkiye Robot Bölümü Global Çözüm Merkezi Yöneticisi Gürsen Torum, sürecin makro dinamiklerinden birinin iş gücü olduğunu vurguluyor: “Yeni neslin tercih etmediği, tekrar gerektiren işler robotlar tarafından üstleniliyor.” Bu eğilim, fabrikalarda verimliliği artırırken iş gücünün yapılandırılmasını da gündeme getiriyor.
“Karanlık fabrika” ve zorunlu otomasyon
Torum, insan müdahalesi gerektirmeyen ya da minimum insan müdahalesi ile çalışan üretim tesislerini tanımlayan karanlık fabrika kavramının gündemde olduğunu belirtiyor. Otomasyon yatırımlarının geçmişte prestij değil bugünse zorunluluk haline geldiğini ifade ederek, “Her geçen gün çok daha yükselen bir hızla robotlaşmaya devam ediyoruz.” diyor.
Pazar verileri ve küresel karşılaştırma
KUKA Türkiye ve Orta Doğu Üst Yöneticisi Fatih Güngör, Uluslararası Robot Federasyonu raporlarına atıfla 2024 yılında dünyada 542 binin üzerinde robot satışının gerçekleştiğini, 10 yıl önce bu rakamın yaklaşık 221 bin olduğunu kaydediyor. Güngör, Türkiye'de 2024 yılında 3 bin 551 robot satıldığını ve ülkenin dünyanın en büyük 14'üncü pazarı konumunda bulunduğunu belirtiyor.
Güngör ayrıca yapay zekâ entegrasyonunun ve diğer teknolojik gelişmelerin karanlık fabrika konseptini yaygınlaştıracağına dikkat çekerek, bazı proseslerin bugünden hazırlanmasının önemine işaret ediyor. Global rakiplerle rekabet etmek isteyen üretim tesisleri için robotik otomasyona geçişin bir gereklilik olduğunu vurguluyor.
Verimlilik, esneklik ve yerlilik vurgusu
Altınay Teknoloji Grubu Yönetim Kurulu Başkanı Hakan Altınay, 1990'lı yıllardan itibaren robotların en önemli kullanım amacının birim zamanda kaliteli ve hızlı üretim sağlamak olduğunu belirtiyor. Altınay, dünyada 1990'larda yılda yaklaşık 20 bin robot üretilirken bugün toplamda yaklaşık 600 bin sanayi robotu üretildiğini; bunun yanında yaklaşık 350 bine yakın hizmet robotu üretimi olduğunu ifade ediyor.
Altınay, yerli ve millî çözümlere her altyapıda ihtiyaç bulunduğunu, özellikle savunma sanayisinde elde edilen başarının robotlaşmanın da bir parçası olduğunu ve Türkiye'nin birçok otonom sistem geliştirdiğini belirtiyor.
Sonuç ve değerlendirme
Mevcut veriler ve sektör temsilcilerinin değerlendirmeleri, Türkiye'de robotlaşmanın hem nicelik hem de nitelik olarak hızlandığını gösteriyor. Artan yatırımlar, yapay zekâ entegrasyonu ve üretimde esneklik talepleri, sanayinin rekabet gücünü artırmayı hedefliyor. Önümüzdeki dönemde proses hazırlığı, yetkinlik geliştirme ve uygun altyapı yatırımları, Türkiye'nin robotik dönüşümünü sürdürülebilir kılmanın anahtarı olacak.
Yapay zeka ve robotik sistemler artık sadece teknoloji fuarlarının konusu olmaktan çıkarken, global çapta sanayideki sessiz ama köklü dönüşümde Türkiye de yatırımlarıyla yerini alıyor. ABB Türkiye Robot Bölümü Global Çözüm Merkezi Yöneticisi Gürsen Torum, konuya ilişkin AA muhabirine açıklamalarda bulundu.
