Türk kadın doktor Begüm Aydoğan Mathyk, uzayda kadın sağlığını koruma amacını gütmek üzere önemli bir misyona hazırlanıyor. 2026 yılında Virgin Galactic'in düzenleyeceği ve tamamı kadın astronotlardan oluşan IIAS02 uçuşunda, uzay ortamında kadın sağlığı üzerine araştırmalar gerçekleştirecek. South Florida Üniversitesi Kadın Hastalıkları ve Doğum Bölümü’nden yardımcı yan dal araştırma görevlisi olan Mathyk, bu projeyle uzayda sağlık hizmetlerinin geliştirilmesine katkı sağlamayı hedefliyor.
Mathyk, kadın sağlığına olan ilgisini bilimsel keşiflerle birleştirerek aslında uzay tıbbına katkı sunmak amacıyla ABD’yi tercih etti. NASA'nın Johnson Uzay Merkezi'nde Havacılık ve Uzay Tıbbı Stajı Programı'na katılarak uzay tıbbıyla ilgili deneyim kazandı ve NASA STAR Programı'na dahil oldu.
Uzayda kadın sağlığı alanındaki araştırmaların hâlâ yetersiz olduğunu vurgulayan Mathyk, “Uzayda üremeyle ilgili çalışmalar var, ancak ben klinisyen olarak farklı bir bakış açısıyla konuyu ele alıyorum. ABD'deki bu alandaki araştırmaları yöneten tek kadın doktorum ve bilimsel katkılarımın yanı sıra diğer akademisyenlerle liderlik yapıyorum” dedi.
Türkiye'de kadın doğum doçenti olarak görev yapan Mathyk, uzayda tıbbi görüntüleme çalışmalarıyla da dikkat çekiyor. Jinekolojik ultrason uygulamalarının yerçekimsiz ortamda nasıl gerçekleştirebileceğini inceleyerek, kadın astronotların sağlık kontrolleri için önemli veriler topladıklarını aktardı.
Tüm bu çabaları, uzay yolculuğunun kadın sağlığı üzerindeki etkilerini belirlemek ve olası çözümler üretmek için bir temel oluşturmayı amaçlıyor. Mathyk, en prestijli bilim dergilerinden biri olan Nature’da uzay bilimleri üzerine yazarlık yaptıklarını da belirtti.
Uzayda kadın sağlığının korunmasının kritik bir mesele olduğunu ifade eden Mathyk, “Uzayda kalacak kadın astronotların üreme sağlığı, hormonal sistemleri ve kanser üzerindeki etkilerini anlamak için daha fazla araştırmaya ihtiyaç var,” şeklinde konuştu.
Mathyk, ayrıca Türk bilim insanlarının uzay araştırmalarında daha fazla yer alması gerektiğinin altını çizdi. “Mühendislikten biyolojiye, tıptan fizik ve kimyaya kadar Türk bilim insanlarının uzay araştırmalarına katkı vermesi şart” dedi.
Son olarak, Türkiye’nin uzay misyonlarına katılmasıyla gurur duyduğunu ve bu konuda katkı sağlamaya hazır olduğunu ifade eden Mathyk, gelecekte daha fazla Türk araştırmacının uluslararası uzay çalışmalarında yer alacağına inandığını vurguladı.
South Florida Üniversitesi Kadın Hastalıkları ve Doğum Bölümü Yardımcı Yan Dal Araştırma Görevlisi Begüm Aydoğan Mathyk, kadın sağlığı alanında yaptığı çalışmaları bir adım öteye taşıyarak, Virgin Galactic firmasının 2026'da IIAS02 ile ortak yapmayı planladığı ve tamamı kadınlardan oluşan ekibin uçuşunda astronotların sağlığını inceleyecek. Mathyk, AA muhabirine açıklamalarda bulundu.
