TÜİK, Enflasyon Hesaplamalarını Güncelledi
Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK), Tüketici Fiyat Endeksi (TÜFE) kapsamında eğitim ve sağlık sektörlerindeki seçilmiş madde çeşitleri için enflasyon hesaplamasını bu yıl itibarıyla geleneksel yöntemden çıkararak yalnızca Bilgisayar Destekli İnternet Anketi (CAWI) yöntemiyle yapmaktadır.
TÜİK'in internet sitesinde yayınlanan açıklamaya göre, TÜFE'nin hesaplanma ve kamuoyuna sunulma süreçleri artık toplumun değişen tüketim alışkanlıklarına ve uluslararası standartlara uygun olacak şekilde güncellenmektedir.
Veri Toplama Yöntemleri
TÜFE sepetinde yer alan mal ve hizmet fiyatları, farklı veri toplama yöntemleri kullanılarak derlenmektedir. Bilgisayar Destekli Kişisel Görüşme Yöntemi (CAPI) ile gerçekleştirilen veri toplama işlemi, anketörlerin seçilen iş yerlerini ziyaret ederek mal ve hizmet fiyatlarını kaydetmesine dayanırken, bu yıl elde edilecek fiyatların yaklaşık %50,3 Barkod verilerinin kullanımı ile elde edilen veriler, 2021 yılında ilk kez TÜFE hesaplamalarına dahil edilmiştir. Bu yöntemin 2025 yılı itibarıyla toplam derlenen fiyat sayısının %43'üne denk gelmesi beklenmektedir. Diğer bir yöntem olan web scraping ile elde edilen fiyatlar ise, toplam fiyat sayısının yaklaşık %5,1 CAWI yöntemi, katılımcıların internet üzerinden özel olarak tasarlanmış anketleri doldurmaları üzerine kurulmuştur. Sağlık ve eğitim sektörlerinde, fiyatlar firma yetkilileri tarafından TÜİK'in web sitesindeki anketlerin doldurulmasıyla belirlenmektedir. Bu sistem, 2024 yılı boyunca test edilmiş ve 2025 yılı itibarıyla CAWI yöntemiyle elde edilecek fiyat sayısının toplam fiyat sayısının %1,6'sını oluşturması hedeflenmektedir. TÜFE kapsamında kira fiyatlarının takibi için Bilgisayar Destekli Telefon Görüşmesi (CATI) yöntemi kullanılmaktadır. Bu metod ile hanelerle iletişime geçilerek kira anketi yapılmaktadır. 2023 yılında aynı konutun kira fiyatı için 5.246 konut takip edilmiştir. Bunun yanında, TÜFE hesaplamaları için idari kaynaklardan gelen güncel fiyatlar, ilgili kurumlardan doğrudan temin edilmektedir. Örneğin, akaryakıt fiyatları Enerji Piyasası Düzenleme Kurumu (EPDK) kayıtlarından sağlanmaktadır.
CAWI Yöntemi ile Yeni Uygulamalar
Kira Fiyatlarının Takibi
