Trump: 'Erdoğan benim dostum' — Ukrayna, göç ve Venezuela üzerine değerlendirmeler
ABD Başkanı Donald Trump, ABD basınına verdiği röportajda Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan ile ilişkisine vurgu yaparken Ukrayna-Rusya savaşı, Avrupa'nın göç politikaları ve Venezuela'ya yönelik olası adımlar hakkında kapsamlı açıklamalar yaptı.
Erdoğan ile ilişki ve NATO bağlamı
Trump, Türkiye ve Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan ile ilişkisini anlatırken "Erdoğan benim dostum" ifadesini kullandı. Türkiye'yi "güçlü bir ülke, güçlü bir ordu kurdu" sözleriyle niteleyen Trump, Erdoğan'la ortaya çıkan sorunlarda diğer liderlerin kendisini aradığını, kendisinin de Erdoğan'ı arayarak "her zaman bir çözüm yolu bulduklarını" söyledi.
NATO'ya ilişkin değerlendirmesinde ise ittifak ülkelerinin savunma harcamalarını artırmasını kendi baskısına bağladı; GSYH'lerinin yüzde 2'sini hatırlatarak ödemelerin yükseldiğini ve bunun Ukrayna'ya kaynak sağlayabileceğini belirtti.
Ukrayna barış görüşmeleri ve Zelenskiy değerlendirmesi
Trump, ekibinin Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin ile Ukrayna Devlet Başkanı Vladimir Zelenskiy arasında olası barış anlaşması taslakları üzerinde çalıştığını anımsattı. Müzakerelerde hangi ülkenin daha güçlü olduğu sorusuna "Hiç şüphe yok, Rusya" yanıtını verdi ve savaşın "Asla yaşanmaması gereken bir savaş" olduğunu söyledi.
Zelenskiy'nin barış teklifini hazırlıklı olmadığı yolundaki sözleri hatırlatıldığında Trump, Zelenskiy'yi hazırladıkları son taslağı okumamakla eleştirdi: "Öneriyi okuması lazım. Aslında henüz okumadı. Dünden beri elinde... Okusa iyi olurdu." Trump, önerinin halk tarafından beğenildiğini ve üst düzey yöneticilerin desteğini aktardı.
Seçimler ve Ukrayna'daki demokrasi tartışması
Trump, Ukrayna'da uzun süredir seçim yapılmadığını vurgulayarak "Bence Ukrayna'nın artık seçim yapma zamanı geldi. Seçim yapmamak için savaşı kullanıyorlar" ifadesini kullandı. Ayrıca ABD'deki seçimler ile Ukrayna gündeminin bağlantısını kurarak, kendi iddiasına göre 2020 seçimleri hileli olduğu sürece Ukrayna konusunun farklı şekillendiğini savundu.
Ukrayna toprak kayıpları
Ukrayna'nın savaşta önemli topraklar kaybettiğini öne süren Trump, "Koca bir sahil şeridini kaybettiler" diyerek kaybedilen bölgelerin stratejik değerine dikkat çekti.
ABD yönetimi ve Biden eleştirisi
Trump, Joe Biden yönetimini Ukrayna'ya "aptalca 350 milyar dolar verdiği" gerekçesiyle eleştirdi ve ülkesinin bu savaşta artık "para ödemediğini" savundu. Kendi yönetimi dönemindeki politikalarını karşılaştırarak bugünkü durumu eleştirdi.
Avrupa ve göçmenlik politikaları eleştirisi
Yeni ulusal güvenlik stratejisiyle ilgili sorulara Trump, Avrupa'nın göç politikalarını sert sözlerle eleştirdi: "Göçmenlik politikaları tam bir felaket." Kendi döneminde sınırı kapattığını iddia ederek "Sınırlarımızdan şu anda hiç insan geçmiyor, yedi aydır sıfır" dedi. Avrupa'ya gelenlerin arasında Afrika, Orta Doğu ve bazı ülkelerin hapishanelerinden gelenlerin olduğunu öne sürdü ve Avrupalı liderleri "politik doğruculuk" nedeniyle geri göndermemekle suçladı.
Paris, Londra ve Avrupa algısı
Paris ve Londra hakkında yorum yapan Trump, Londra Belediye Başkanı Sadiq Khan'ı "berbat bir belediye başkanı" olarak nitelendirip kişisel eleştirilerde bulundu. Buna rağmen Avrupa'yı yönetmek istemediğini, önceliğinin ABD olduğunu vurguladı: "Ben ABD'yi yönetmek istiyorum ama Avrupa'yla çok ilgileniyorum."
Venezuela ve askeri seçenekler
Venezuela'ya yönelik sert değerlendirmelerde bulunan Trump, ülkeye yönelik "kara harekatı" konusunda net bir taahhütte bulunmaktan kaçınırken "Bu konuda yorum yapmam, bunu kesin olarak söyleyemem" dedi. Nicolás Maduro yönetimini suçlayan Trump, Venezuela'dan ABD'ye gelenlerin arasında suçlular olduğunu ileri sürdü ve "Maduro'nun günleri sayılı" ifadelerini kullandı.
Uyuşturucu iddialarıyla ilgili Trump, teknelerin vurulmasının ABD'de binlerce hayat kurtardığını savunarak "Her seferinde bir tekneyi batırdığımızda 25 bin Amerikalının hayatını kurtarıyoruz" dedi. Venezuela'ya yönelik adımların Meksika ve Kolombiya'ya karşı da uygulanıp uygulanmayacağı sorusuna ise "Evet, yapardım" yanıtını verdi.
Politico seçimi
Röportajda ayrıca Politico'nun geleneksel "Politico 28" listesinde Trump'ı "Avrupa'yı şekillendiren en etkili kişi" olarak seçtiği hatırlatıldı; bu seçimin bir ABD'liye ilk kez verildiği belirtildi.
Trump'ın açıklamaları, Türkiye ilişkilerinden NATO etkisine, Ukrayna barış taslaklarının tartışılmasından göç ve Venezuela politikalarına kadar geniş bir yelpazede sürüyor.
ABD BAŞKANI DONALD TRUMP ABD BASININA VERDİĞİ RÖPORTAJDA, CUMHURBAŞKANI RECEP TAYYİP ERDOĞAN İLE İLİŞKİSİNE DEĞİNEREK, "ERDOĞAN BENİM DOSTUM. O ÇOK ÇETİN BİR ADAM. ASLINDA ONU ÇOK SEVİYORUM. GÜÇLÜ BİR ÜLKE, GÜÇLÜ BİR ORDU KURDU" DEDİ.