TİHEK panelinde "Yaşlı Hakları ve Hak Temelli Yaklaşımlar" ele alındı
Türkiye İnsan Hakları ve Eşitlik Kurumu (TİHEK) tarafından düzenlenen "Yaşlı Hakları ve Hak Temelli Yaklaşımlar: Koruma ve Politika Perspektifleri" paneli, kurum başkanı Fahrettin Altun'un açılış konuşmasıyla gerçekleştirildi. Altun, panelin amaçlarını yaşlı haklarını tartışmak, ayrımcılık ve hak ihlallerini tespit etmek ve çözüm yolları geliştirmek olarak özetledi.
Altun'un açılış değerlendirmesi
Altun, konuşmasında yaşlı bireylerin hak temelli bir yaklaşımla bilgilendirilmesi ve destek mekanizmalarına erişimin kolaylaştırılmasının hedeflendiğini vurguladı. Ayrıca, yaşlıların insan onuruna yaraşır bir yaşam sürdürmeleri için toplumsal farkındalığın artırılmasının önemine dikkat çekti.
Demografik veriler ve sonuçları
Altun, Birleşmiş Milletler 2024 verilerine atıfla dünyada 65 yaş üstü nüfusun 833 milyona ulaştığını ve önümüzdeki 30 yılda bu sayının iki katına çıkmasının öngörüldüğünü belirtti. Altun, 2050'de 1,5 milyar yaşlı nüfus beklendiğini ifade ederek, Türkiye için de son 5 yılda yaşlı nüfusun yüzde 20'den fazla arttığını ve bugün sayının 9 milyonu geçtiğini kaydetti.
Kurumun çalışmaları ve rehber açıklaması
TİHEK'in insan haklarının korunması, ayrımcılıkla mücadele ve kötü muamelenin önlenmesine ilişkin eğitim, bilgilendirme ve farkındalık çalışmaları yürüttüğünü aktaran Altun, kurumun şimdiye dek birçok rehber ve rapor yayımladığını belirtti. Açılışta duyurulan "Yaşlılar İçin Hak Temelli Rehber"in, yaşlıların hak temelli bir yaklaşımla bilgilendirilmesi ve destek mekanizmalarına erişiminin kolaylaşması hedefinin bir parçası olduğu ifade edildi.
Ayrımcılık, hak ihlalleri ve izleme
Altun, yaşlıların küresel düzeyde yaşa bağlı önyargılar ve ayrımcılığa maruz kaldığını; sömürü, şiddet, ihmal, istismar ve kötü muamele gibi sorunlarla karşılaşabildiklerini vurguladı. Buna karşılık TİHEK'in yaş temelinde ayrımcılığın yasak olduğunu hatırlatarak, yaş nedeniyle ayrımcılığa uğrayan herkesin Kuruma başvuru hakkı bulunduğunu belirtti. Başvuruların titizlikle incelenip Kurulda karara bağlandığı ifade edildi.
Ulusal önleme mekanizması ve denetimler
Altun, TİHEK'in ulusal önleme mekanizması kapsamında huzurevleri ve yaşlı bakım merkezlerine haberli ve habersiz ziyaretler düzenlediğini, ceza infaz kurumları, nezarethaneler ve geri gönderme merkezlerinde yaşlı bireylerin karşılaşabileceği hak ihlallerini incelediklerini ve raporladıklarını aktardı.
Panel gündemi ve katılımcılar
Panelde, hızla artan yaşlı nüfusun sağlık, sosyal hizmetler, güvenlik ve dijital erişim gibi çok boyutlu ihtiyaçlarının birlikte analiz edileceği; yaşlı haklarının korunması ve yaşam kalitesinin artırılmasına yönelik toplumsal farkındalık oluşturma hedeflendiği bildirildi. Oturum başkanlığını TİHEK Üyesi Selma Öztürk Pınar üstlendi. Panele Aile ve Sosyal Hizmetler Bakanlığı Engelli ve Yaşlı Hizmetleri Genel Müdürü Dr. Yasin Akar, Doç. Dr. Şerif Esendemir ve Doç. Dr. Burcu Özdemir Ocaklı katıldı.
Türkiye İnsan Hakları ve Eşitlik Kurumu (TİHEK) Başkanı Fahrettin Altun, TİHEK tarafından düzenlenen "Yaşlı Hakları ve Hak Temelli Yaklaşımlar: Koruma ve Politika Perspektifleri" paneline katılarak açılış konuşması gerçekleştirdi.
