Ticaret Bakanlığı, TAREKS sonuçlarını paylaştı
Ticaret Bakanlığı tarafından yapılan yazılı açıklamada, Dış Ticarette Risk Esaslı Kontrol Sistemi (TAREKS) kapsamında yürütülen denetimlerin hız kesmeden sürdüğü bildirildi. Bakanlık, Avrupa Birliği ile sağlanan Gümrük Birliği çerçevesinde AB ürün güvenliği sistemine uyum sağlandığını ve mevzuat değişikliklerinin hızla iç hukuka aktarıldığını vurguladı.
Denetim kapsamı ve elde edilen sonuçlar
Açıklamaya göre, ithalatta risk esaslı denetimler oyuncaktan yapı malzemelerine, tıbbi cihazlardan anne-bebek ürünlerine, ayakkabıdan tekstile kadar geniş bir ürün grubunu kapsıyor. Bakanlık, 2011 yılından bu yana 49 milyar sanayi ürününün denetlendiğini, uygunsuz ya da güvensiz bulunan toplam 424 milyon ürünün ülkeye girişinin engellendiğini açıkladı.
Ayrıca, Tarım ve Orman Bakanlığı tarafından yapılan denetimlerle de uygunsuz tarım ve gıda ürünlerinin ülkeye girişinin engellendiği belirtildi. Bakanlık, denetimlerin yalnızca uygunsuz ürünlerin engellenmesiyle kalmayıp, piyasada caydırıcı bir etki yarattığını kaydetti.
Piyasa gözetimi, geri çağırma ve yaptırımlar
Bakanlık koordinasyonunda 8 farklı yetkili kuruluş tarafından yürütülen gözetim faaliyetlerinde, 2009 yılı itibarıyla uygunsuz ya da güvensiz bulunan 708 milyon ürünün ya uygun hale getirildiği, ya piyasaya arzının yasaklandığı ya da piyasadan toplatıldığı bildirildi. Piyasaya uygunsuz veya güvensiz ürün arz edenlere uygulanan idari para cezası tutarı 5 milyar lira olarak açıklandı.
Bakanlık açıklamasında, tüm ürünlerin ilgili teknik düzenlemelere uygun olması gerektiği ve üretici, ithalatçı ile diğer ekonomik aktörlerin yükümlülüklerinin mevzuatla belirlendiği ifade edildi.
E-ticaret düzenlemeleri ve izleme
E-ticaretteki gelişmelerin yakından takip edildiği belirtilerek, "Uzaktan İletişim Araçları Yoluyla Piyasaya Arz Edilen Ürünlerin Piyasa Gözetimi ve Denetimi Hakkında Yönetmelik"'in nisan ayında uygulamaya alındığı hatırlatıldı. Bu yönetmelik kapsamında e-ticaret platformları ve çevrim içi aracı hizmet sağlayıcıların ürün listelemelerinde uyarılar, güvenlik işaretleri, ürün görselleri ve üretici/ithalatçı ile Türkiye'de yerleşik iktisadi işletmecinin kimlik ve iletişim bilgilerine yer vermeleri gerektiği vurgulandı.
Açıklamada, aracı hizmet sağlayıcıların hızlı geri bildirim mekanizmaları oluşturması amacıyla "ürün güvenliği temas noktası" kurulmasının sağlandığı ve yetkili kuruluşlarca uygunsuz bulunan ürünlerin bildirimden sonra en geç 24 saat içinde yayından kaldırılmasının zorunlu olduğu hatırlatıldı. Aksi durumda ürünlerin Erişim Sağlayıcıları Birliği tarafından erişime kapatılacağı bildirildi.
Geleceğe yönelik tedbirler
Bakanlık, hem yerli hem yabancı iktisadi işletmelerin mevzuata uygunluğunu gözetmeyi ve yerleşik işletmeleri haksız rekabetten korumayı amaçladıklarını belirtti. Ayrıca, denetim altyapısının yapay zeka destekli yeni sistemlerle güçlendirileceği, böylece denetim kapasitesinin artırılacağı ve kaynakların daha verimli kullanılarak hızlı, hedefe odaklı ve önleyici denetimler gerçekleştirileceği kaydedildi.
Sonuç olarak, Bakanlık açıklamasında ürün güvenliğinin sağlanması ve e-ticaret ortamında güvenli piyasa yapısının oluşturulması için gereken adımların kararlılıkla atıldığı ifade edildi.