Sivas’ta yapay zeka ile süne izleme: TAGEM'in Süne Tahmin Uyarı Sistemi uygulamaya geçti
Tarım ve Orman Bakanlığı Tarımsal Araştırmalar ve Politikalar Genel Müdürlüğü (TAGEM) tarafından geliştirilen Süne Tahmin Uyarı Sistemi, Sivas’ta uygulamaya alındı. Sistem, STUS'ya dahil edilen 6. il olarak Sivas’ta veri alımına başladı.
Kurulum ve kapsama
İl Tarım ve Orman Müdürlüğü teknik personelleri tarafından Şarkışla ilçesinde kurulan cihaz ve yazılım altyapısı ile izleme çalışmalarına geçildi. Sistemle birlikte sahadan düzenli veri toplanarak, süne populasyonunun izlenmesi sağlanıyor.
İşleyiş ve özellikler
Çalışmalar, TAGEM ile Zirai Mücadele Merkez Araştırma Enstitüsü Müdürlüğü koordinasyonunda yürütüldü. Avrupa sünesinin yaşam döngüsü ile iklim verileri arasındaki ilişkiler incelenerek yapay zeka teknikleri kullanıldı. Geliştirilen model, salgının oluşup oluşmayacağını, salgının şiddetini, tahmini salgın alanlarını, sürvey (nimf) zamanlarını ve insektisit uygulama zamanlarını yüksek doğruluk oranlarıyla tahmin edebiliyor.
Tahmin sonuçları ve uyarılar, sistemin ana sayfası üzerinden ilgili kişilere iletiliyor. Sistem ayrıca Ekonomik Zarar Eşiği Modülü içeriyor: ilaçlama uyarısı geldiğinde tarlada yapılan sayım sonuçları sisteme girilerek üretici, sünenin ekonomik zarar eşiğine ulaşıp ulaşmadığını sorgulayabiliyor.
Sistemin yaygınlığı ve Sivas'ın durumu
Sistemin daha önce uygulandığı iller arasında Konya, Aksaray, Ankara, Kırşehir ve Kırıkkale bulunuyor. Aralık 2025 itibarıyla Sivas’ın da sisteme dahil edilmesiyle veri alım süreci başlatıldı.
Beklenen etkiler
Sistemin amaçları arasında sürdürülebilir ve maliyet-etkin süne mücadelesi, daha az teknik personelle etkin izleme ve modern risk yönetimi uygulamalarının hayata geçirilmesi bulunuyor. Uygulamanın sahada doğru veri ile desteklenmesi durumunda, zamanında uyarılar sayesinde ilaçlama kararları daha hedefli ve ekonomik kriterlere dayalı olarak alınabilecek.
Not: Haberde geçen kuruluş adları, yerleşim birimleri ve tarihler orijinal kaynaktaki şekliyle korunmuştur.
TAGEM TARAFINDAN GELİŞTİRİLEN YAPAY ZEKA TABANLI SÜNE TAHMİN UYARI SİSTEMİ, SİVAS’TA UYGULANMAYA BAŞLANDI İLK KURULUM ŞARKIŞLA İLÇESİNDE GERÇEKLEŞTİRİLDİ.
