Stockholm Uluslararası Barış Araştırmaları Enstitüsü (SIPRI) tarafından yayımlanan yeni rapora göre, Avrupa'nın silah ithalatı 2020-2024 döneminde %155 artarak, bölgedeki savunma harcamalarının yoğunlaştığını gözler önüne serdi. Geçtiğimiz yıllarda artan güvenlik tehditleri, birçok Avrupa ülkesinin savunma yatırımlarını artırma kararını almasına yol açtı.
Rapor, savaş uçakları, uçaksavar sistemleri, tanklar ve denizaltılar gibi önemli askeri malzeme ithalatının 2015-2019 dönemine kıyasla önemli bir artış gösterdiğini belirtiyor. Avrupa, 2015-2019 yılları arasında küresel silah ithalatının %11’ini gerçekleştirirken, bu oran 2020-2024 döneminde %28’e yükseldi.
Bu dönemde NATO'nun Avrupalı üyeleri arasında silah ithalatı %105 artarken, bu silahların %64’ü ABD tarafından sağlandı. Önceki dönemlerde bu oran %52 olarak kaydedilmişti. Avrupa'daki en büyük ithalatçı ülke, savaş devam ederken silah ithalatını yaklaşık 100 kat artıran Ukrayna oldu. Ukrayna, küresel toplam silah ithalatının %8,8’ini gerçekleştirdi.
Ukrayna'nın silah tedarikinde en büyük paya sahip ülkeler arasında %45 ile ABD ve %12 ile Almanya dikkat çekiyor. SIPRI Silah Transferleri Programı'nın kıdemli araştırmacısı Pieter Wezeman, artan silah ithalatının ardında Avrupalı NATO ülkelerinin, Rusya’nın daha saldırgan dış politikalarına karşı koyma çabalarının olduğunu belirtti.
ABD, 2020-2024 döneminde silah ihracatını %21 artırarak bu alandaki en büyük tedarikçi konumunu korudu. Rusya'nın silah teslimatları ise bu dönemde %64 oranında düştü. ABD, bu süreçte toplam 107 ülkeye silah satışı yaptı, Rusya ise sadece 33 ülkeye ihracat gerçekleştirdi.
ABD'nin küresel silah ihracatındaki payı, 2015-2019 yıllarında %35 iken, 2020-2024 döneminde %43'e yükseldi. Bu dönemde Fransa'nın da ziyaret edilen silah tedarikçileri arasında yer aldığı kaydedildi. Fransa, küresel silah ihracatında %7,8'lik bir payla ikinci sırada yer aldı.
ABD, Avrupa'nın silah ihtiyacının %50'sinden fazlasını karşılamakta ve İngiltere, Hollanda ile Norveç gibi ülkeler ABD silahlarının en büyük alıcıları arasında bulunuyor. Son 20 yılın ilk kez Avrupa, ABD’nin silah ihracatında %35 ile en büyük pazar haline geldi. Orta Doğu ise %33 ile ikinci sıraya geriledi.
Öte yandan, Asya ve Okyanusya'nın silah ithalatı, Çin'in artan kendi silah üretimi nedeniyle %21 oranında bir düşüş yaşadı. Almanya, İsrail'in silah ithalatında %33'lük bir payla dikkat çekerken, ABD bu ülkede %66 ile en büyük tedarikçi konumunda.
Hindistan'ın silah ithalatı ise %9,3 oranında bir azalma göstermiştir. Bu gelişmeler, küresel güvenlik ortamındaki değişimlerin ve askeri ihtiyaçların nasıl şekillendiğine dair önemli bir gösterge teşkil etmektedir.
