Şap salgını kırmızı et piyasasını zorladı
Şap hastalığı salgını, yaz aylarında dana ve sığırların kesime yönelmesiyle hayvan varlığında düşüşe neden oldu ve kırmızı et fiyatlarında belirgin bir artışTÜSEDAD) salgının hayvancılık sektöründe önemli hasara yol açtığını bildiriyor.
Salgının boyutu ve beklenen kayıplar
Salgının önümüzdeki yılları etkileyecek ölçüde kayıplara neden olduğu belirtiliyor. Buna göre besi hayvanlarında yüzde 30, süt sığırlarında ise yüzde 20 kayıp tahmin ediliyor. Bu kayıplar, piyasada dana arzının daralmasına yol açtı ve fiyatlar üzerindeki baskıyı artırdı.
Kesim ücretlerindeki artışlar
Kırmızı et piyasasındaki hareketliliğin bir göstergesi olarak dana karkas kesim ücretlerinde artış kaydedildi. Haberde yer alan verilere göre, bazı kesim ücretleri eylül ayına kıyasla 125 liraya varan artışlarla 600 liraya yaklaştı. Bursa İli Damızlık Sığır Yetiştiricileri Birliği, 13 Aralık tarihli kesim ücretlerini yayımladı. Birliğin bildirdiği değişiklikler şöyle:
Holstein cinsi danalarda 400 kilogram ve üzeri için karkas kesim ücretleri, yaklaşık bir ay önceki 14 Kasım fiyatlarına göre 80 lira artarak 460 liradan 540 liraya yükseldi. Diğer holstein gruplarında da kesim ücretleri 80 lira artışla; 250 kilogram ve altındakiler için 440 lira, 251-350 kilogram arasındakiler için 500 lira ve 351-400 kilogram arasındakiler için 520 lira olarak açıklandı.
Diğer dana ırklarında ise 85 liralık artış görülürken, kesim fiyatları 250 kilogram ve altındakilerden 400 kilogram ve üzerindekilere kadar 475 ila 575 lira aralığına çıktı. Haberde ayrıca bazı kaynaklarda dana kesimi ücretinin 575 liraya yükseldiği ifade edildi.
Piyasada arz-talep dengesinin etkisi
Arz daralması ve artan maliyetler, kasap etiketlerine yansıyor; kıyma ve kuşbaşı fiyatları tüketicinin bütçesini zorlamaya başladı. Üretici ve birlik temsilcileri, yeterli sayıda yerli hayvan piyasaya gelmediği sürece fiyat baskısının süreceği uyarısını yapıyor.
Üretici temsilcisinin değerlendirmesi
Bursa Damızlık Sığır Yetiştiricileri Birliği Yönetim Kurulu Üyesi Bülent Tunca, şap nedeniyle kesime giden büyükbaş hayvanların sayısının fazla olduğunu ve bunun piyasada ilk etapta arz artışı yarattığını, ancak yerli hayvan teminindeki yetersizlik nedeniyle şimdi fiyatların yeniden yükseldiğini belirtti: "Hayvan çokluğundan fiyatlar yükseliyor. Hayvanlar şaptan kesime gidince piyasaya arz fazla oldu ve kırmızı et fiyatları bir süre stabil kaldı. Şimdi hayvan dışardan geliyor. Yeterli hayvan gelmeyince ve yerli hayvan talebi karşılayacak ölçüde olmayınca kırmızı et fiyatları yükselişe geçti."
Şap salgınının etkileri, hem üretim hem de tüketim tarafında fiyat dinamiklerini değiştiriyor; kesim ücretleri ve arz durumu izlenmeye devam ediyor.
ŞAP HASTALIĞI SALGINI NEDENİYLE DANA VE SIĞIRLARIN YAZ AYLARINDA KESİME GİTMESİ YÜZÜNDEN HAYVAN VARLIĞI AZALINCA KIRMIZI ET FİYATLARINDA DURDURULAMAYAN BİR YÜKSELİŞ BAŞLADI.
