Reliance Industries, ABD uyarısına rağmen Rus petrolü alımlarında öne çıktı
Washington Post tarafından yürütülen bir araştırma, Hindistan merkezli Reliance Industries (RIL) firmasının, Yönetim Kurulu Başkanı ve Genel Müdürü Mukesh Ambani döneminde, Şubat 2022'den bu yana Rusya'dan önemli miktarda ham petrol satın aldığına işaret ediyor.
Satın alma tutarları ve dönem dağılımı
Araştırmaya göre RIL'in Rusya'dan gerçekleştirdiği ham petrol alımlarının toplamı, Şubat 2022'den itibaren yaklaşık 33 milyar doların üzerinde hesaplandı. Bağımsız uzmanlarca teyit edilen ön hesaplamalara göre firma, Rusya'dan 2021'de 85 milyon dolar, 2022'de 5,5 milyar dolar, 2023'te 11,7 milyar dolar ve 2024'te 9,8 milyar dolar tutarında petrol aldı. Ayrıca şirketin bu yıl 1 Ocak-12 Ağustos döneminde gerçekleştirdiği satın alımların tutarı 6,2 milyar dolar olarak kaydedildi.
Gemi trafiği ve yaptırım tartışmaları
Açık kaynaklı denizcilik ve gemi trafiği verileri, Kasım 2024'ten itibaren Avrupa Birliği ve İngiltere tarafından yaptırım uygulanan en az 17 petrol tankeri'nin RIL'in Hindistan'daki Sikka limanına yanaştığını gösteriyor. Bu veriler, şirketin Rus petrolü tedarik zincirindeki rolü üzerine uluslararası tartışmaları alevlendirdi.
Royal United Services Institute (RUSI) Finans ve Güvenlik Merkezi Direktörü Tom Keatinge, duruma ilişkin olarak "Kremlin'e giden 33 milyar dolar. Savaşı finanse ediyorsunuz." değerlendirmesinde bulundu.
Reliance Industries'in açıklaması
RIL, yaptığı açıklamada Rus petrolü satın alımlarının "çatışmaya ilişkin siyasi bir duruşu yansıtmadığını" ve işlemlerin "her zaman uluslararası düzenlemelere tam uyumlu" olduğunu savundu. Şirket açıklamasında ayrıca, "İngiltere ve AB yaptırımlarının sınır ötesi bir uygulaması yok ve açıkça İngiltere ile AB dışındaki kuruluşlara uygulanmaz" ifadelerine yer verildi ve bu nedenle firmanın, petrol teslimatı için söz konusu gemileri kabul edebileceği belirtildi.
ABD'nin tepkisi ve kamuoyu eleştirileri
ABD cephesinde tepkiler de sert oldu. Başkan Donald Trump, ağustosta Rusya'dan petrol satın aldığı gerekçesiyle Hindistan'a uygulanan tarifeye ek bir %25 daha koyma kararı almıştı. ABD Hazine Bakanı Scott Bessent ise ağustosta "Hindistan'ın en zengin ailelerinden bazılarının Ukrayna'daki savaştan kar elde ettiğini" söylemişti.
Uluslararası kamuoyunda, adı geçen iş insanları arasında Mukesh Ambani de öne çıkarılırken, RIL'in Rus petrolünü "indirimli fiyata" aldığı ve bunun Moskova'nın ekonomik izolasyonu döneminde bir "can simidi" olduğu iddiaları gündeme taşındı. Trump'ın kıdemli danışmanı Peter Navarro da 15 Eylül'deki açıklamasında, "Hint şirketleri işgalden hemen sonra Rus rafinerileriyle işbirliği yaptı ve haydut gibi davranıyorlar." ifadelerini kullandı.
RIL'in faaliyet alanı ve Ambani'nin konumu
RIL, ham petrol satın alımlarıyla başta Hindistan olmak üzere Avrupa dahil pek çok bölgenin enerji ihtiyaçları ve yakıt ürünleri arzına katkı sağlıyor. Mukesh Ambani, "Asya'nın en zengini" unvanıyla anılıyor ve tahmini 100 milyar dolarlık net serveti ile dünyanın en zenginleri arasında yer alıyor.
Konuyla ilgili tartışma, uluslararası yaptırım rejimleri, küresel enerji tedariki ve şirket politikalarının sınır ötesi uygulanabilirliği ekseninde devam ediyor.
