Acıbadem Kayseri'den uyarı: Gereksiz antibiyotik kullanımı direnç sorununu derinleştiriyor
Acıbadem Kayseri Hastanesi Enfeksiyon Hastalıkları ve Klinik Mikrobiyoloji Uzmanı Prof. Dr. Yasemin Ersoy, antibiyotiklerin hayat kurtarıcı ilaçlar olduğunu ancak gereksiz kullanımın antimikrobiyal direnç sorununu büyüttüğünü belirtti. Ersoy, farkındalığın artırılmasının ve doğru kullanım alışkanlıklarının kritik önemde olduğunu vurguladı.
Antibiyotiklerin rolü ve üst solunum yolu enfeksiyonları
Prof. Dr. Ersoy, antibiyotiklerin geçmiş yüzyıllarda ölümcül enfeksiyonlara karşı önemli katkı sağladığını hatırlatarak, bu ilaçlara genel olarak antimikrobiyal dendiğini; bakterilere, mantarlara ve virüslere karşı kullanılan ilaçları kapsadığını ifade etti. Ancak üst solunum yolu enfeksiyonlarında durumun farklı olduğuna dikkat çekti:
"Malum kış dönemindeyiz, havaların soğumasıyla beraber üst solunum yolu enfeksiyonları artıyor ama unutmayalım ki üst solunum yolu enfeksiyonlarının yani boğaz ağrısı ile doktora başvuran hastalarımızın yüzde 70-80’i viraldir ve antibiyotiklerin virüslere karşı bir etkisi olmaz." Ersoy, reçetelerde üst solunum yolu vakalarının büyük bölümünde antibiyotik yazıldığını belirtti.
Antimikrobiyal direnç ve küresel boyut
Ersoy, Türkiye'deki antimikrobiyal direnç oranlarının Avrupa ülkelerine kıyasla daha endişe verici olduğunu söyledi ve Dünya Sağlık Örgütü (WHO) verilerini hatırlattı. Bu veriler doğrultusunda Prof. Dr. Ersoy şu rakamları paylaştı:
"Her yıl dünyada 1 milyondan fazla insan direkt antimikrobiyallere dirençli enfeksiyonlar sebebiyle hayatını kaybediyor. 5 milyon insanın ölümünde ise katkısı olduğu tahmin ediliyor. Bu durum için önlem alınmazsa önümüzdeki dönemlerde öngörülen rakam 2050 yılında dünyada her yıl 10 milyon insanın antimikrobiyallere dirençli enfeksiyonlardan ötürü hayatlarını kaybedeceğini tahmin ediyoruz."
Toplum ve hekimlere öneriler
Prof. Dr. Ersoy, dirençle mücadelede toplum farkındalığının önemine dikkat çekti. Öne çıkan noktalar şunlar:
- Antibiyotikleri gereksiz yere kullanmamak ve hekimden antibiyotik istememek.
- Hekim önerdiği zaman antibiyotiği doğru şekilde, süre ve dozda kullanmak; önerilen dozların altındaki kullanımların da direnç gelişiminde etkili olabileceğini unutmamak.
Ersoy ayrıca enfeksiyon sıklığının azaltılmasının da direncin kontrol altına alınmasında etkili olacağını belirtti: "Enfeksiyonlar azaldığında zaten antibiyotik ve antimikrobiyal kullanımı azalacağı için dirençle ilgili süreçler daha kontrol edilebilir hale gelecektir."
Enfeksiyonları azaltma yolları
Hastane uzmanı, enfeksiyon riskini düşürmek için bireylerin alabileceği önlemleri şöyle sıraladı:
- Hijyene özen göstermek,
- Hasta kişilerin toplu alanlarda maske takması ve bireylerin koruyucu önlemler alması,
- Gereken aşıları hekim desteğiyle zamanında olmak,
- Bağışıklığı güçlendirici önlemlerle enfeksiyonlara yakalanma riskini azaltmak.
Ersoy, sözlerini şu cümleyle tamamladı: "Enfeksiyon ve antimikrobiyal kullanımı azaldığında, gereksiz antibiyotik kullanımını azalttığımızda da süreçte üstümüze düşeni yapmış olacağız."
ANTİBİYOTİKLERİN GEREKSİZ KULLANIMININ DİRENÇ SORUNUNA YOL AÇTIĞINI BELİRTEN ACIBADEM KAYSERİ HASTANESİ ENFEKSİYON HASTALIKLARI VE KLİNİK MİKROBİYOLOJİ UZMANI PROF. DR. YASEMİN ERSOY, "ÜLKEMİZDE ANTİMİKROBİYAL DİRENÇ AVRUPA ÜLKELERİNE GÖRE DAHA ENDİŞE VERİCİ DURUMDA DİYEBİLİRİZ. GEREKSİZ KULLANIMI ÖNLEMEK İÇİN FARKINDALIK ÖNEMLİ" DEDİ.
