Okumanın Çocuklar Üzerindeki Faydaları

Okumak her yaşta faydalı olurken okumanın çocuklar üzerindeki faydaları özellikle bilişsel gelişimin en iyi şekilde tamamlanması ile belirgin şekilde ortaya çıkmaktadır. Çocukluk yaşlarından itibaren okuma alışkanlığının kazanılması, çocuğunuzun ileri yaşlarda nitelikli bir birey olmasının önünü açacaktır. Günümüz çocuklarının yeni nesil dijital dünyaya dalmış olması, geleceğimizi tehdit eden korkunç bir gerçek olarak bizleri beklemektedir. Bu nedenle ebeveynler olarak çocuklarımızı mutlaka okumaya teşvik etmeli, onların bilişsel gelişimini en iyi şekilde tamamlamalarını sağlamalıyız. Çocuklarda Okumanın Önemi Nedir? Çocukluk döneminde okumanın yetişkinlik döneminde gelişimini sürdürmenin önemli bir parçası olduğu tartışılmaz bir gerçektir. Çocukken bilişsel gelişimin en sağlıklı bir şekilde tamamlanabilmesi, ancak iyi bir şekilde okumakla mümkündür. Diğer yandan bu gelişimin sürdürülebilir olması da erken yaşlarda okumaya bağlıdır. Çocukların hayat ile ilk temasları okumak ile başlar. Okumanın Çocuklar Üzerindeki Faydaları Nelerdir? Çocuğunuzu düzenli olarak kitap okumaya teşvik ederek, onun ruhsal ve fiziksel gelişiminin artmasıyla birlikte daha bilinçli bir birey olmasını sağlayabilirsiniz. Çocuklar için okumanın faydaları şunlardır; Yorumlamayı Geliştirir Kitap okumak çocuklarda duygusal gelişimin önemli bir parçasıdır. Düzenli olarak kitap okuyan çocukların kelime dağarcıklarının arttığı ve yorumlamayı daha iyi yaptıkları görülmüştür. Çevrelerindeki dünyayı daha iyi bir şekilde tanıyarak gelişmeler hakkında kendi dünyalarında yorumlama yapmaları, ancak okumak ve öğrenmek ile mümkündür. Dış dünyayı tanımaları için çocukların fiziksel olarak erken yaşlarda hareket edebilme kapasiteleri sınırlıdır. Bu nedenle çevreyi tanımak için kitap okumak, yapılabilecek en önemli şeylerden biridir. Çocukların okuduğu kitaplarda yeni yerler, yeni kahramanlar ve yeni gelişmeler öğretilebilir seviyededir. Özellikle doğru kitabın seçilmesi durumunda çocuğunuz dış dünya ile daha rahat bir şekilde temasa geçebilir. Bir hikâyenin anlatılması ya da okunması, yorumlama yeteneğinin gelişmesi için önemlidir. Bu esnada çocuğunuz kitaptaki olayları ve karakterleri anlamaya başlayarak, bunu gerçek hayat ile kıyaslayabilir. Şayet resimli bir kitap okunması durumunda, resimleri kitaptaki konu ile ilişkilendirerek yorumlama kabiliyetini de daha fazla artırabilir. Fikir ve duygularını daha iyi bir şekilde ifade ederek, soyut kavramlarla nasıl başa çıkacağını da bu sayede öğrenebilir. Hafıza ve Konsantrasyonu Geliştirir Çocuğunuz için uygun bir kitap seçmeniz halinde, onun odaklanma ve konsantrasyon dönemi için sürükleyici bir deneyim tercih etmiş olabilirsiniz. Okumak yetişkin bireylerde olduğu gibi çocuklar üzerinde hafızayı geliştirici etkilere sahiptir. Dijital materyaller üzerinden okumakta faydalı olabilir. Ancak dijital araç gereçler ile okumak onları farklı şeylerle uğraşmaya teşvik edici olabileceğinden, dikkatlerinin dağılmasına neden olabilir. Kitap okurken hikayenin gelişimini tam olarak anlayabilmek, kitaptaki karakterleri tanımaya çalışmak ve daha önce okuduğu sayfalardaki olayları hatırlamak, zihinsel bir çaba harcamasını gerektirir. Bu durum ise onun konsantrasyonunu ve hafızasını geliştirmek için oldukça faydalıdır. Diğer yandan okuduğu kitapları arkadaşlarına veya ailesine anlatma çabası, hafıza becerisini geliştirme konusunda inanılmaz faydalar sağlamaktadır. Yaratıcılık ve Hayal Gücü Artar Okunacak her kitabın keşfedilecek yeni bir dünya olduğu unutulmamalıdır. Bu yüzden yaratıcılık ve hayal gücünün renklenmesi, okumanın çocuklar üzerindeki faydaları arasında sayılabilir. Özellikle hayatı yeni öğrenmeye başlayan çocuklar için kitaplar ayrı bir gizeme sahiptir. Günlük yaşamlarındaki mitolojik, gerçekçi veya büyüleyici hikâyeleri okumak onlar için eşsiz bir deneyim sağlar. Okuduğu kitaptaki karakterlerin, olayların ve ortamların betimlemesi onlara geniş bir hayal dünyasının kapılarını açar. Çocuğunuz kitap okumaya başladığında daha ilk cümlelerden itibaren yaratıcılık ve hayal gücünün artmaya başlaması kaçınılmazdır. Okuma esnasında çocuğunuz hayal gücünün her şeyi mümkün kılacağını fark edeceği gibi, gerçek ile hayali ayırt etme konusunda da beceri kazanacaktır. Duygusal Bağları Güçlendirir Özellikle çocuğun ailesi ile kitap okuması, duygusal bağların güçlenmesi için oldukça işe yarardır. Diğer taraftan çocuğunuza seveceği bir kitap hediye etmeniz, yine bu bağların güçlenmesine yardımcı olur. Çocuğunuzla birlikte kitap okuyarak veya yatmadan onun için herhangi bir hikâye okumanız, onun hafızasında kalacak iyi bir anı olacaktır. Aile ile zaman geçirmenin önemini keşfetmesi de mümkün olacaktır. Onunla birlikte kitap okurken bir ebeveyn olarak değil arkadaş gibi davranmanız, aile kavramından daha fazla zevk almasını sağlar. Öğrenme İsteğini ve Empatiyi Geliştirir Okumanın çocuklar üzerindeki faydaları arasında hayat boyu gerekli olan öğrenme isteği ve empatinin gelişmesi önemli değil yere sahiptir. Kitapta geçen olayları farklı bir perspektif ile değerlendirmenin en güçlü yolu yine okumaktır. Okuma esnasında kendini bir karakterin yerine koyması ve o karakter ile birlikte deneyimler yaşaması, çocuğunuzun empati yeteneğinin gelişmesi için önemlidir. Diğer yandan hikâyenin ilginç yapısı, devamını öğrenmek için de teşvik edici olacaktır. Bu yüzden mümkün olduğu kadar çocuğunuz için merak uyandırıcı ilginç kitaplar tercih etmeniz gerekir. Burada kurulan empati kendisinin dünyanın merkezi olmadığını anlamasını sağlar. Ancak diğer yandan da kendisinin ne kadar değerli olduğunu da, yine hikâyedeki kahramanın yerine kendini koyarak anlayabilir. Empatinin gelişmiş olması, onda yeni fikirlerin ortaya çıkmasına neden olur. Gerçekleri anlamanın ve diğer insanlarla daha iyi bir şekilde iletişim kurmanın ne kadar önemli olduğunu öğrenir. Kendi duygularını tanımlamanın yanı sıra karşısındaki kişilerin duygularını anlama çabası göstermesi, empatinin gelişmesinde önemli rol oynar. Çocuğunuz Okumayı Sevmiyorsa Ne Yapılmalı? Okumanın çocuklar için faydaları oldukça fazla olurken, bu konudaki asıl sorun çocukların genelinin okumayı sevmiyor olmalarıdır. Özellikle oyun oynama istekleri ve teknoloji çağının dijital albenisi, çocukları okumaktan alıkoyan en önemli nedenlerdir. İnternet ve video oyunlarının yanı sıra televizyon gibi materyaller, çocuklarda olduğu gibi tüm insanlarda okuma alışkanlığını en dip seviyeye indirmiştir. Çocuğunuz okumayı sevmiyorsa onun için teşvik edici şeyler yapmanız faydalı olabilir. Bunun için onun seveceği eğlenceli ve zevkli kitaplar tercih edebilirsiniz. Öncelikte birkaç kitap için ona çeşitli ödüller verebilirsiniz. Bu esnada okuyacağı ilk kitapların mutlaka çok anlaşılır ve eğlenceli olmasına özen gösterin. Ödül almak için olsa bile ilk birkaç kitabı okuduğunda ne kadar eğlenceli olduğunu fark ederek, kendiliğinden kitap okuma alışkanlığı kazanması mümkün olacaktır. Bunların yanı sıra kitap okumanın kendisine kazandıracağı alışkanlıkları anlayabileceği bir dilde söyleyebilirsiniz. Arkadaşları arasında bir adım daha önde olacağı, ileri yaşlarda saygınlık kazanması ve başarı elde etmesi gibi teşvik edici açıklamalar yardımcı olabilir. Onları okumaya teşvik etmek için aşağıdaki basit adımları uygulayabilirsiniz; Yaşına uygun kitaplar seçerek kitabın daha anlaşılır olmasını sağlayabilirsiniz. Kitap içeriğinin mutlaka bol görsel içermesi ve anlaşılır yapıda olması gerekir. Okuma esnasında olası zorlukları dikkate alarak hayal kırıklığına uğramasının önüne geçin. O kitap okurken ona en sevdiği yiyecekleri ikram ederek, okumanın sizin için ne kadar özel bir süreç olduğunu anlamasını sağlayın. Doğrudan okumak yerine okumayı daha eğlenceli hale getirmeniz, çocuğunuzu kitap okumaya teşvik etmek için faydalı olabilir. Okuma rutini oluşturmanız yine teşvik edici olacaktır. Başlangıçta kısa sürelerle günlük bir okuma rutini oluşturarak, ileride bu süreyi arttırabilirsiniz. Bu sayede çocuğunuz yavaş yavaş okuma alışkanlığı kazanacak ve devamında artık kendiliğinden kitap okuyacaktır. İlk başta onunla birlikte kitap okumanız, çocuğunuzun severek okuma alışkanlığı kazanmasına yardımcı olabilir.