Uzman uyarısı: Öfke kontrol odaları doğru kullanılmalı
Medicana Sivas Hastanesi'nde görevli Uzman Psikolog Kerime Begüm Özkaya, son dönemde yaygınlaşan öfke kontrol odalarının bazı kişiler için sakinleşme ve duygu düzenleme alanı olarak işlevsel olduğunu, ancak yanlış amaçla uygulandığında öfkeyi artırabileceğini belirtiyor.
Öfke nedir, hangi belirtilerle ortaya çıkar
Öfke, bir sorunla, engellenme durumuyla veya tehdit algısıyla karşılaşıldığında ortaya çıkan ve sevinç, üzüntü, korku gibi doğuştan gelen bir duygudur. Fiziksel ve duygusal belirtiler arasında kalp çarpıntısı, nefesin hızlanması, yüz kızarması, kaslarda gerginlik, ses yükseltme ve aşırı tepki verme sayılmaktadır.
Öfkenin temel nedenleri
Özkaya, öfkenin nedenleri arasında haksızlık algısını, engellenmeyi, yorgunluk, açlık, uykusuzluk, stres, duygusal yaralar, geçmiş deneyimler, kişilik ve yetiştirilme biçimini sıralıyor. Ayrıca öfkenin altında kırgınlık, değersizlik, utanç, korku ve hayal kırıklığı gibi duyguların saklanabildiğine dikkat çekiyor.
Öfke kontrol odalarının faydası ve riskleri
Öfke kontrol odalarının sakinleşme ve duygu düzenleme amaçlı kullanıldığında faydalı olduğunu söyleyen Özkaya, yöntemin kişinin kendisini cezalandırma aracı haline gelmesi veya kaçış mekanizmasına dönüşmesi durumunda zarar verebileceğini ifade ediyor. Özellikle çocuklarda bu odaların ceza molalarına dönüşmesi ve utançla birleşmesi olumsuz etki yaratıyor.
Uygulanması önerilen teknikler
Özkaya, öfke kontrolü için öncelikle öfkenin fark edilmesinin önemine vurgu yapıyor. Önerilen uygulamalar şunlar:
- Nefes ve beden gevşeme teknikleri
- 10 saniye durma kuralı, cevap vermeden önce bekleme
- Ortamdan uzaklaşma ve kısa mola
- Kas gevşetme egzersizleri
- Duyguları sakince ifade etmeye çalışma ve yaşananı değerlendirme
Gerektiğinde psikiyatri ve psikolojik destek alınmasının önemine dikkat çekiliyor.
Kavga değil çözüm sağlayan yaklaşım
Özkaya, öfke anında kişinin kendini demoralize etmeyecek ve sorunu çözmeye yönelik bir niyetle sakinleşme alanını kullanmasının olumlu olduğunu belirtiyor. Çift terapisi ve aile danışmanlığında, öfkelendiğinde birkaç dakika uzaklaşıp sakinleşme amaçlı ayrılmanın kavga yerine çözüm getirdiği vurgulanıyor.
Sonuç
Uzman, kontrolsüz öfkenin zarar verici olduğunu, bu nedenle bireylerin kendilerini iyi tanımaları ve gerektiğinde profesyonel destek aramaları gerektiğini söylüyor. Öfke kontrol odaları doğru amaçla uygulandığında kişiye toparlanma ve duygu düzenleme imkânı sunuyor; yanlış kullanımda ise olumsuz sonuçlar doğurabiliyor.
UZMAN PSİKOLOG KELİME BEGÜM ÖZKAYA, SON DÖNEMLERDE YAYGINLAŞAN ÖFKE KONTROL ODALARININ, BAZI KİŞİLER İÇİN SAKİNLEŞME VE DUYGU DÜZENLEME ALANI OLARAK KULLANILDIĞINI SÖYLEDİ. ÖZKAYA, ANCAK BU ODALARIN YANLIŞ AMAÇLARLA KULLANILMASI HALİNDE ÖFKEYİ ARTIRABİLECEĞİNİ SÖYLEDİ.
