Bist 100
10.267,09 0%
DOLAR
32,27 -0,22%
EURO
34,77 -0,15%
ALTIN
2.400,35 0,79%

Nova patlaması çıplak gözle izlenebilecek

Samanyolu galaksisinde ender rastlanan bir nova olayı gerçekleşmek üzere. Bu gök olayı, geceleyin gökyüzünde belirgin bir parlaklık yaratarak, geçici bir süre için gözlemlenebilen ‘yeni’ bir yıldızın ortaya çıkmasına sebep olacak.

Yayın Tarihi: 01.04.2024 18:23
Güncelleme Tarihi: 01.04.2024 18:23

Nova patlaması çıplak gözle izlenebilecek

Kuzey Yarımküre’deki gözlemciler, Samanyolu’nda meydana gelecek ve birkaç gün süresince gözle görülür olacak bir yıldız patlamasına tanık olacaklar. Bu gökyüzü şöleni, gece vakti göz kamaştırıcı bir ‘yeni’ yıldızın belirmesine yol açacak.

NASA’nın bildirdiğine göre, eylül ayına kadar meydana gelmesi beklenen nova patlaması, gece gökyüzünde bir hafta süresince Kutup Yıldızı’na eş değer bir parlaklıkta “yeni” bir yıldızın görünümüne neden olacak. Northeastern Üniversitesi’nden fizik yardımcı doçenti Jonathan Blazek, bu durumun teknik anlamda bir yıldızın doğuşu olmadığını, var olan bir yıldız sisteminin, insan gözüyle seçilebilecek derecede ışık saçacağını ifade ediyor.

Astronomlar, Dünya’dan üç bin ışık yılı mesafede bulunan T Coronae Borealis yıldız sisteminde nadiren meydana gelen bir nova patlamasının, insan ömründe bir defa şahit olunabilecek bir gök olayı olduğunu vurguluyorlar.

nova patlaması

NOVA PATLAMASI NEDİR?

Bir süpernova patlaması, bir yıldızın çekirdeğinin çökmesiyle sonuçlanarak yıldızın varlığını tamamen sonlandırırken; nova patlaması ise yıldızın yüzeyinde gerçekleşip, uzaya madde fışkırmasına neden oluyor fakat yıldızın kendisine zarar vermiyor. Beyaz cüce ve kırmızı devden oluşan bu özel yıldız sisteminde en son 1946 yılında böyle bir patlama gözlemlendi. Bu yıl gerçekleşecek patlamadan sonra, bir sonraki büyük gösteri için yaklaşık 80 yıl daha beklememiz gerekecek.

T Coronae Borealis yıldız sistemi gibi, birbirine oldukça yakın konumlanmış iki yıldızın bulunduğu sistemlerde, kırmızı dev yıldızdan kopan madde akışı, beyaz cüce yıldızının yüzeyine sürekli olarak akıyor. Bu süreç, zamanla artan basınç ve ısı birikimiyle sonuçlanıyor ve bu da sonunda bir patlamayı başlatıyor.

Louisiana Eyalet Üniversitesi’nden fizik ve astronomi profesörü emeritusu Bradley Schaefer, bu fenomeni, uzayın derinliklerinde meydana gelen bir hidrojen bombası patlamasıyla karşılaştırıyor ve aslında Dünya’dan gözlemlenecek olanın, bu patlamanın yarattığı devasa bir ateş topu olacağını söylüyor.

Beyaz cüce yıldızlar, boyutları küçük olmasına rağmen, yoğunluklarıyla dikkat çekerler. Bu yoğun gök cisimlerinin yüzeyinde, esas olarak hidrojen ve az miktarda helyum içeren ince bir gaz tabakası oluşur. Zamanla bu gaz tabakası birikir ve bir noktada enerji salınımına yol açar. Bu süreç, geleneksel bir ateşle yanma olmaktan ziyade, hidrojen atomlarının termonükleer füzyon reaksiyonuna girmesiyle gerçekleşir.

Corona Borealis, yani Kuzey Tacı takımyıldızı bölgesinde meydana gelecek olan bu göksel olay, birkaç gün süresince gözle görülebilir olacak. Patlamanın ışığı zayıfladığında dahi, NASA’ya göre, teleskop yardımıyla bir hafta boyunca gözlem yapmak mümkün olacak.