Mostar: Tarihi köprü ve Neretva ile yıl boyu ziyaretçi akını
LEJLA BİOGRADLİJA AKSAN - Bosna Hersek'in güneyindeki Mostar, Osmanlı mirası tarihi köprüsü ve doğal güzellikleriyle her mevsim turistlerin uğrak noktası olmaya devam ediyor.
Doğal dokusu ve Neretva Nehri
Kentin ortasından geçen, zümrüt yeşili rengiyle tanınan Neretva Nehri, suyunun berraklığıyla ziyaretçilerin ilgisini çekiyor. Nehir kıyısındaki kafe ve restoranlar, kentin otantik atmosferini tamamlıyor.
Mostar Köprüsü: Mimari ve kültürel önemi
Mostar Köprüsü, Evliya Çelebi tarafından "benzersiz" diye tarif edilmiş ve Osmanlı mimarlık geleneğinin izlerini taşıyan bir yapı olarak kentin simgesi konumunda. Köprü, Mimar Hayreddin tarafından 1566'da inşa edildi ve Mimar Sinan'ın öğrencisi olduğu kaydediliyor.
Köprü, tek gözlü ve sivri kemerli yapısı ile kesme taştan inşa edilmiş; en yüksek noktası ile su yüzeyi arasında 21 metre mesafe bulunuyor. Bu özelliği nedeniyle köprüden suya atlama etkinlikleri de görülüyor.
Ulaşım: Saraybosna bağlantısı
Mostar'a, başkent Saraybosna'dan yıl boyunca otobüsle ulaşılabildiği gibi, doğal güzellikleriyle dikkat çeken güzergahı takip eden trenle de gidilebiliyor. Saraybosna'daki istasyondan sabah kalkan tren; viyadükler, tüneller, yemyeşil doğa ve nehir manzarası eşliğinde iki saatlik yolculukla Mostar'a ulaşıyor.
2018'de dünyanın 18 rüya rotasından biri seçilen Saraybosna-Mostar güzergahındaki tren, dağ köyleri ve peyzajıyla ziyaretçilere keşif sunuyor.
Savaşta yıkılışı ve yeniden inşa süreci
Tarihi köprü, Mostar şehrinin "ruhu" olarak anılıyor. Ancak köprü 9 Mayıs 1993'te Bosna Hersek'teki savaşın önemli saldırılarından birinin kurbanı oldu. Savaş sırasında Hırvat Savunma Konseyi (HVO) bağlı topçu birliklerinin 8 Kasım 1993'te başlattığı yoğun top atışlarına dayanamayarak köprü, bir gün sonra saat 10.16'da yıkıldı ve yıkılma anı kamerayla kaydedildi.
Köprünün yok edilmesi, farklı kültürleri birbirine bağlayan simgesel bir yapının yok olması nedeniyle dünya kamuoyunda geniş tepkiyle karşılandı. Türkiye ve çeşitli uluslararası kuruluşların katkılarıyla köprü aslına uygun şekilde yeniden inşa edildi ve 2004'te görkemli bir törenle açıldı. Köprü ve çevresindeki eski Mostar 2005'te UNESCO Dünya Miras Listesi'ne dahil edildi.
Turizm ve yerel yaşam
Mostar Köprüsü'nün iki yakasındaki kafeler ve restoranlar, hem yerel halkın hem de turistlerin buluşma noktası olarak öne çıkıyor. Köprünün farklı etnik grupları birbirine bağlayan simge konumu, kentin çok etnikli yapısının devamında önemli rol oynuyor.
Bosna Hersek'in güneyinde bulunan Mostar kenti, hem Osmanlı mirası tarihi köprüye ev sahipliği yapmasıyla hem de doğal güzellikleriyle yılın her ayı turistlerin ilgisini çekiyor. Tarihi dokusuyla ziyaretçilerini geçmişte yolculuğa götüren kentin ortasından geçen, zümrüt yeşili rengiyle tanınan Neretva Nehri, suyunun berraklığıyla görenleri hayran bırakıyor. Neretva Nehri'nin "Osmanlı gerdanlığı" olarak nitelendirilen ve Evliya Çelebi'nin "benzersiz" diye tarif ettiği Mostar Köprüsü, 5 asırdır hem kentin iki yakasını hem de Boşnak ve Hırvatları birleştirerek Mostar'ın çok etnikli yapısını ayakta tutuyor.