Laricani: İran, Lübnan hükümetinin gruplarla koordinasyonla alacağı kararlara saygı gösterecek
İran Ulusal Güvenlik Yüksek Konseyi Başkanı Ali Laricani, Beyrut'ta Lübnan Meclis Başkanı Nebih Berri ile görüştükten sonra düzenlediği basın toplantısında, Tahran'ın Lübnan yönetiminin iç kararlarına yaklaşımını açıkladı.
İran'ın tutumu ve beyanatlar
Laricani, Lübnan'da doğru kararların dostane, kapsamlı ve ciddi bir diyalog yoluyla alınabileceğine inandığını belirtti. 'Lübnan hükümetinin Lübnan’daki gruplarla işbirliği ve koordinasyon içinde alacağı her karara tamamen saygı duyuyoruz.' ifadelerini kullandı.
İran'ın Lübnan'ın iç işlerine müdahale etmediğini vurgulayan Laricani, bölge politikalarının Bağımsız, güçlü ve yetkin devletlerin desteklenmesi üzerine kurulu olduğunu söyleyerek, ABD önerisine atıfta bulunarak hiçbir ülkeye zaman çizelgesi dayatmadıklarını kaydetti.
Laricani, ayrıca bir soru üzerine 'Lübnan hükümeti talep ederse elbette hazırız.' diyerek, Lübnan yeni bir İsrail saldırısıyla karşılaşırsa İran'ın yardım için hazır olabileceğine işaret etti. Toplantıda Laricani'nin bir diğer çarpıcı ifadesi ise, 'İsrail bugün yırtıcı bir hayvana dönüştü ve Hizbullah bu yırtıcıya karşı duruyor.' oldu.
Silahların devlet tekelinde toplanması tartışması
Lübnan'da silahların yalnızca devlet kontrolünde toplanması gündemi, farklı siyasi ve toplumsal tepkilere yol açtı. ABD'nin Suriye Özel Temsilcisi Tom Barrack, 19 Haziran'da Beyrut yönetimine bu öneriyi sunmuştu. Bakanlar Kurulu, 5 Ağustos'ta yaptığı toplantıda orduya silahların yıl sonuna kadar toplanmasına dair bir plan hazırlama görevi verdi.
Hizbullah kanadından gelen tepkiler sert oldu. Genel Sekreter Naim Kasım, kararın açıklandığı gün, İsrail saldırıları sürerken Hizbullah'ın gücünden vazgeçmeyeceğini ve baskıları kabul etmeyeceğini belirtti. 6 Ağustos'ta parti tarafından yapılan yazılı açıklama ise, hükümet kararının 'Lübnan'ı İsrail'e karşı direniş silahından mahrum bırakacağı' iddiasıyla eleştirildi.
7 Ağustos'ta toplanan Bakanlar Kurulu, Hizbullah dahil tüm silahlı varlığın devlet tekeline alınması ve grupların elindeki silahların toplanması kararını kabul etti; bu oturumu bazı Şii bakanlar terk etti. Toplantıyı terk edenlerden Çalışma Bakanı Muhammed Haydar, öneriyi onaylamadıkları için ayrıldıklarını ancak hükümetten çekilmediklerini söyledi.
Enformasyon Bakanı Paul Markus, alınan kararların ülke genelinde istikrarı sağlama, devlet otoritesini tesis etme ve yeniden inşa hedefi taşıdığını belirterek, 'Toprakların tamamında, Hizbullah dahil olmak üzere, silahlı varlığın sona erdirilmesi ve sınırda ordunun konuşlandırılması konusunda mutabık kaldık.' dedi.
İranlı yetkililerin Lübnan müdahalesine ilişkin açıklamaları
İranlı diğer yetkililer de konuyla ilgili açıklamalarda bulundu. İran lideri Ayetullah Ali Hamaney'in Başdanışmanı Ali Ekber Velayeti, 9 Temmuz'da yaptığı açıklamada, Lübnan'daki aklıselim sahibi kişilerin Hizbullah'ın silahsızlandırılmasını engellemesi gerektiğini savundu. Dışişleri Bakanı Abbas Erakçi ise 6 Ağustos'ta katıldığı bir televizyon programında, İran'ın müttefiki Hizbullah'ın kararlarına desteğini ifade ederek, 'Bu konudaki nihai karar Hizbullah'a ait olacaktır. Biz ona uzaktan destek veriyoruz ancak kararlarına müdahale etmiyoruz.' dedi.
Laricani'nin beyanları ve ilgili görüşmeler, Lübnan içindeki silahlanma tartışmaları, uluslararası öneriler ve bölgesel aktörlerin duruşu arasındaki gerilimi göstermeye devam ediyor.
