Kışta çorba neden tercih ediliyor?
Kış mevsiminde soğuk hava ve kapalı ortamlarda geçirilen sürenin artmasıyla nezle, grip ve soğuk algınlığı gibi solunum yolu enfeksiyonları daha sık görülüyor. Medicana Ataköy Hastanesi Beslenme ve Diyet Bölümü'nden Diyetisyen Berna Arslan, bu dönemlerde hastaların sıkça sıcak çorba aradığını belirtiyor; bunun yalnızca psikolojik değil, aynı zamanda fizyolojik yararları olduğunu aktarıyor.
Sıvı ve elektrolit dengesine katkı
Arslan'a göre ateş ve terleme ile artan sıvı kayıplarında çorbalar, vücudun ihtiyaç duyduğu sıvı ve elektrolitleri geri kazanmaya yardımcı oluyor. Bu etki, dehidrasyonu önlemek ve hastalığın seyrinde destekleyici rol oynamak bakımından kritik önem taşıyor.
Boğaz ve solunum yollarına yatıştırıcı etki
Sıcak ama yakıcı olmayan çorbaların iltihaplı ve tahriş olmuş boğazı yatıştırdığı; buharının ise burun ve boğazdaki mukusu incelterek tıkanıklığı geçici olarak hafiflettiği ifade ediliyor. Bu özellik özellikle nezle ve gripte nefes almayı kolaylaştırıyor.
Bağışıklığı destekleyen içerikler
Çorbanın asıl faydasının içeriğine bağlı olduğunu vurgulayan Arslan, çorbanın bağışıklık sistemini destekleyen makro ve mikro besinleri kolayca aldıran bir araç olduğunu belirtiyor. Özellikle kemik suyu veya et suyuna dayanan çorbalar; kolajen, jelatin, amino asitler (glisin, prolin) ve mineraller (kalsiyum, magnezyum) içerdikleri için bağırsak sağlığını ve dolaylı olarak bağışıklığı destekleyebiliyor.
Hangi sebzeler tercih edilmeli?
Diyetisyen Arslan, sebze seçiminde şu noktaları öne çıkarıyor: Havuç, balkabağı, tatlı patates gibi turuncu sebzeler beta-karoten içerir ve A vitaminine dönüşerek mukozal bariyeri güçlendirir. Kırmızı biber, maydanoz, brokoli, ıspanak gibi sebzeler yüksek oranda C vitamini sağlar. Sarımsak ve soğan ise anti-enflamatuar ve doğal antiviral bileşikler barındırır; sarımsağın allisin içeriği özellikle önemseniyor.
Şifalı çorbalar nasıl oluşturulur?
Arslan, çorbaların bir nevi 'ecza dolabı' gibi düşünülmesi gerektiğini belirtiyor. Çorbaya haşlanmış tavuk, hindi, ezilmiş mercimek veya nohut gibi protein kaynakları eklemek doku onarımını destekler. Enerji sağlamak için çorbaya pirinç, bulgur veya arpa şehriye gibi tam tahıllardan bir miktar ilave etmek öneriliyor. Pişirme sonrasında taze maydanoz, dereotu, nane eklemek hem lezzeti hem de vitamin ve antioksidan katkısını artırıyor.
Kaçınılması gerekenler ve lezzet önerileri
Çorbalarda aşırı yağ ve tuztan kaçınılması gerektiğini söyleyen Arslan, çok yağlı veya kaymaklı çorbaların sindirimi zorlayabileceğini, yüksek tuzun ise ödemi artırabileceğini belirtiyor. Tuzu azaltıp lezzet için limon, otlar ve baharatlar kullanmak daha doğru bir yaklaşım. Ayrıca un veya nişasta ile kıvam artırılmış kremalı çorbalar yerine mercimek veya kabak gibi doğal kıvam veren malzemelerin tercih edilmesi öneriliyor.
Ek baharat ve bitkisel destekler
Arslan, mide bulantısını yatıştırmaya yardımcı zencefil, iltihabı azaltmaya destek zerdeçal ve burun tıkanıklığını hafifletmede etkili karabiber ve pul biber gibi malzemelerin çorbalara eklenebileceğini belirtiyor. Ancak bu önerilerin çorbanın temel besin değerini tamamlayıcı nitelikte olması gerektiği vurgulanıyor.
Sonuç olarak, doğru içerik ve kıvamla hazırlanmış bir kase sıcak çorba; sıvı-elektrolit dengesini sağlama, boğazı rahatlatma ve bağışıklık desteği sağlama açısından kış hastalıkları döneminde faydalı bir destek olabilir. Diyetisyen Berna Arslan, çorbaların bileşiminde protein, doğal kıvam veren tam tahıllar ve vitamin-mikroelement zengin sebzelerin öncelikli olması gerektiğini hatırlatıyor.
KIŞ MEVSİMİNE GİRERKEN SOĞUK HAVA VE KAPALI ORTAMLARDA GEÇİRİLEN SÜRENİN DE ARTMASIYLA NEZLE, GRİP VE SOĞUK ALGINLIĞI GİBİ MEVSİMSEL HASTALIKLAR DA YAYGINLAŞIYOR. "BÖYLE DÖNEMLERDE EN ÇOK ARANAN BİR KASE SICAK ÇORBA OLUYOR" DİYEN DİYETİSYEN BERNA ARSLAN, ÇORBA VE ÇORBANIN FAYDALARI HAKKINDA BİLGİ VERDİ.
