Kim Jong-un'ün Pekin ziyareti ve törene katılımı
Kuzey Kore lideri Kim Jong-un, Pyongyang'dan özel zırhlı tren ile gelerek başkent Pekin'de, Tiananmen Meydanı'nda düzenlenen askeri geçit törenine katıldı. Çin devlet medyasına yansıyan görüntülerde Kim'in, Şi Cinping'in solunda olduğu ve podyuma çıkan yabancı liderler arasında Vladimir Putin'den sonra ikinci sırada yer aldığı görüldü. Bu katılım, Kim'in kayıtlı tarihindeki ilk çok taraflı, uluslararası diplomatik etkinlik tecrübesi olarak kayda geçti.
Heyet bileşimi ve aile katılımı
Kuzey Kore heyetinde, tahminen 12 yaşındaki kızı Kim Ju Ae, Dışişleri Bakanı Choe Son-hui ve üst düzey yetkililer yer aldı. Kim Ju Ae'nin dünya liderlerinin bulunduğu bu tür bir toplantıya dahil olması, uluslararası basında kendisinin 'Kim'in halefi' olarak yorumlanmasına yol açtı.
Seul ile 'nadir' temas
Tören kapsamında Pekin'de bulunan Güney Kore Parlamento Başkanı Woo Won-shik, Kim Jong-un ile bir araya geldi. Yonhap ajansının aktardığına göre bu görüşme, Seul ve Pyongyang yönetimi temsilcilerini bir araya getiren nadir temalardan biri olarak değerlendirildi.
Kim'in önceki yurt dışı ziyaretleri
Arşiv kayıtlarına göre Kim Jong-un, 2011'de liderliğe başlamasından sonra ilk yurt dışı ziyaretini Mart 2018'de Çin'e gerçekleştirdi. 2018'de üç kez Çin'e, birer kez Güney Kore ve Singapur'a; 2019'da birer kez Çin, Vietnam, Rusya ve Güney Kore'yi ziyaret etti. Ayrıca Kim, 2023'te Rusya'ya ve 2-3 Eylül'de de Çin'e ziyaret gerçekleştirmiştir. Kim'in geçmişte Birleşmiş Milletler Genel Kurulu'na (New York) katıldığına dair kayıt bulunmamaktadır.
Törenin içeriği ve uluslararası katılım
Tarihi meydandaki geçit töreninde Çin, yeni nesil askeri kabiliyetlerini; insansız hava araçları, siber ve elektronik harp araçları ile hipersonik silahlar dahil olmak üzere sergiledi. Törene yaklaşık 30 ülkenin lideri davet edildi; listede Rusya, İran, Pakistan, Moğolistan, Kuzey Kore, Myanmar, Slovakya, Sırbistan, Özbekistan ve Belarus gibi ülkeler yer aldı.
Türkiye'nin katılımı
Töreni Türkiye adına Dışişleri Bakanı Hakan Fidan, Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanı Alparslan Bayraktar ve Türkiye'nin Pekin Büyükelçisi Selçuk Ünal protokol tribününden izledi. Bu ziyaret, Çin'deki bu törenlere Türkiye'den ilk kez bakan düzeyinde katılım olarak kaydedildi.
Değerlendirme
Kim Jong-un'ün Pekin'deki törende yer alması, liderin uluslararası görünürlüğünü artıran bir adım olarak okunabilir. Hem heyette aile üyelerinin bulunması hem de Güney Kore temsilcisiyle gerçekleşen görüşme, etkinliğin diplomatik boyutunu güçlendirdi. Bu görüntüler, Pyongyang'ın dış politika sahnesindeki tercihleri ve temsil biçimlerine ilişkin önemli işaretler sunuyor.
Tarihi referans
Not olarak, Kim ailesinin önceki kuşaklarından Kim Il-Sung'un benzer bir katılımı 1959'da Pekin'de bir askeri geçit törenine katılmasıyla kayıtlarda yer almıştır.
